Es coma se tot un pòble
Amb tu s'èra calat
Tornat al silenci de las caladas
A l'anar suau de las formigas
Desvariat cèrca son jogaire d'autbòi
Lo que lo fasiá cantar e l'encantava
Aqueste matin plora lo Causse
Son pastre estelat
E vai, trèva de nuòch
De lumen lum, orfanèu
Dins lo cèu de tos uòlhs
Se pèrd la nuòch e nòstras espèras
Nos demòra ton dire qu'escandilha
Per nos acompanhar sempre per camins bartassièrs
Joan Pau Creissac
2011-12-28
2011-12-21
Cant Primau (n°116)
Auròst tà Bernat Manciet
Mira, en Patmòs, eth huèc finau,
eras suas cendras.
Que's lhèvan ja, sornassas, lindas,
totas amassa arren que Cendra ;
e totun ja eth güèlh auçat
ath Pilar deth ton còr perdut,
qu'aganta, eth lum, un Jutjament
qui te'n deisha escrumèra ens lo Vagat Divin,
lèrmas de mar ath montar suberbèth
deth blu crit ton en celestiau sepulcre.
Er'ombra aimada dera Dauna, dab tu,
gras après gras, long dera casta escala,
en çò d'etèrns e mius recòrds hicada,
que cava,
recòrds deth hrair deth Bocau e deth Peugue
tot arrugent ta desliurança brava.
Hilh deth Senhor, umble e siu servidor
que te'n vas tu, trobaire,
ja qu'eth ton crit tostemps e'ns arrenvia,
d'aqueth abís estant,
ath Cant Primau deth Matin deths matins,
ar'esplendor deth Miralh deths miralhs.
Franc Bardòu
Mira, en Patmòs, eth huèc finau,
eras suas cendras.
Que's lhèvan ja, sornassas, lindas,
totas amassa arren que Cendra ;
e totun ja eth güèlh auçat
ath Pilar deth ton còr perdut,
qu'aganta, eth lum, un Jutjament
qui te'n deisha escrumèra ens lo Vagat Divin,
lèrmas de mar ath montar suberbèth
deth blu crit ton en celestiau sepulcre.
Er'ombra aimada dera Dauna, dab tu,
gras après gras, long dera casta escala,
en çò d'etèrns e mius recòrds hicada,
que cava,
recòrds deth hrair deth Bocau e deth Peugue
tot arrugent ta desliurança brava.
Hilh deth Senhor, umble e siu servidor
que te'n vas tu, trobaire,
ja qu'eth ton crit tostemps e'ns arrenvia,
d'aqueth abís estant,
ath Cant Primau deth Matin deths matins,
ar'esplendor deth Miralh deths miralhs.
Franc Bardòu
2011-12-14
Fabulòta del rei blau (n°115)
Atau l'acès que demorè vuèit
Sonque un so gran de junh
Qui degun n'escota pas mèi
Aqueth rei blau entestat de bèth
Abans que s'acampe son ivèrn
Dab un hred pregond navèth
S’arronsè de dus còps de punh
Lo batèu, l'escaire e la vit divenca
Per dessús l'espatla adromida
Deu son fluvi negre d'in-hèrn
Se trocè dens d'alas blancas
Pr'amor deu vent long glaçat
E en mièi deus pins e arramas
Lo gojat triste shens som ni hami
Vadut mut dens lo batahòri
S'arrevomit los mèstes deu combat
Qui susvelhan sa jassa lusenta
Trèits de mort passan e passan
Montats sus d'agulhas longas
Dens l'estonament de sas lanas
Los cants purmèrs engolits pesan
Suu sable e onas verdas veudas
Sonque lo buf leugèr de sas palomas
Pòt escartar l'aset deu plavusquèir
De l'espatla alebada deu rei
Dus cans de rota vièlha
Que's son totun aparelhats
Apèran d'autes cans desbrembats
Venguts d'ua prada dejà hreda
E cadun que's ven cochar
Shens chepic shens tremolar
Au ras deu son daunejant
S'estón aciu lo nas lhevat
Cap a la vath l'uèlh claverat
Se cau s'avançaràn en lairant
Dinc a la guèrra qui s'amaga
Jos la palha perhumada
Danièla Estèbe-Hoursiangou
Sonque un so gran de junh
Qui degun n'escota pas mèi
Aqueth rei blau entestat de bèth
Abans que s'acampe son ivèrn
Dab un hred pregond navèth
S’arronsè de dus còps de punh
Lo batèu, l'escaire e la vit divenca
Per dessús l'espatla adromida
Deu son fluvi negre d'in-hèrn
Se trocè dens d'alas blancas
Pr'amor deu vent long glaçat
E en mièi deus pins e arramas
Lo gojat triste shens som ni hami
Vadut mut dens lo batahòri
S'arrevomit los mèstes deu combat
Qui susvelhan sa jassa lusenta
Trèits de mort passan e passan
Montats sus d'agulhas longas
Dens l'estonament de sas lanas
Los cants purmèrs engolits pesan
Suu sable e onas verdas veudas
Sonque lo buf leugèr de sas palomas
Pòt escartar l'aset deu plavusquèir
De l'espatla alebada deu rei
Dus cans de rota vièlha
Que's son totun aparelhats
Apèran d'autes cans desbrembats
Venguts d'ua prada dejà hreda
E cadun que's ven cochar
Shens chepic shens tremolar
Au ras deu son daunejant
S'estón aciu lo nas lhevat
Cap a la vath l'uèlh claverat
Se cau s'avançaràn en lairant
Dinc a la guèrra qui s'amaga
Jos la palha perhumada
Danièla Estèbe-Hoursiangou
2011-12-07
Max Roqueta (n°114)
Lo vièlh aver de nòstres somis caparruts
ven d'acabar la dralha de l'estiva
e çai demòri sol esperdut dins lo ser.
Max aviam revirat l'evangèli de Joan
e nòstra lenga se'n trobava nòva
a l'auçada de ton desir
Ara dabans ton ataüc
vaquí que me traucan lo còr
los mots manèls que parlavan de Dieu
Joan Maria Petit
ven d'acabar la dralha de l'estiva
e çai demòri sol esperdut dins lo ser.
Max aviam revirat l'evangèli de Joan
e nòstra lenga se'n trobava nòva
a l'auçada de ton desir
Ara dabans ton ataüc
vaquí que me traucan lo còr
los mots manèls que parlavan de Dieu
Joan Maria Petit
2011-11-30
L'autra armada (n°113)
Non, veio ren nos dreits coma usuards
a far barriera, a far mur ent l'esper
qu'arrube un novel 'nemic. Tant pus
nos veio ren doblats
sot lo det de qualqu'un que nos face silabar
coma novei escoliers e que nos ajude a traçar confins
sus un papier ja tròp pichòt, tròp escaraboclat
un mestre que nos mòstre qualcòsa d'autre
que sie ren la reia de la desbòina que cor
entre la lenga e lo còr.
Nos, sem lo bram bloi de la niula lion
sem la tígria que cor dins la coniugacion dal bial
sem lo gargotear borre de la bronda
l'engan de l'aura d'abril.
Nos sem i levions, sem la porracha
dins i esclarsòles dal bòsc.
Claudio Salvagno
a far barriera, a far mur ent l'esper
qu'arrube un novel 'nemic. Tant pus
nos veio ren doblats
sot lo det de qualqu'un que nos face silabar
coma novei escoliers e que nos ajude a traçar confins
sus un papier ja tròp pichòt, tròp escaraboclat
un mestre que nos mòstre qualcòsa d'autre
que sie ren la reia de la desbòina que cor
entre la lenga e lo còr.
Nos, sem lo bram bloi de la niula lion
sem la tígria que cor dins la coniugacion dal bial
sem lo gargotear borre de la bronda
l'engan de l'aura d'abril.
Nos sem i levions, sem la porracha
dins i esclarsòles dal bòsc.
Claudio Salvagno
2011-11-23
Flors de Roèrgue (n°112)
Las simplas flors de nòstres camps
Florisson plan tota l'annada:
De la Sant Blase a la Totsants
Ondran l'aurièira, amai l'arada,
Dels traucanèus als auriflams,
Segon lor sason peltirada.
Las simplas flors de nòstras pradas
Son totas fachas d'esplendor:
Al mièg de l’èrba, mirgalhadas,
Adoban tot de lor gentor.
E las que son lo mai trachadas
Se troba' aquí, per faire onor.
Las simplas flors de nòstre bòsc
Forman jols rams lor belugueta,
O se recapta' al pèd d'un ròc
D’ont ressorgís l’aiga fresqueta,
Quora en l'estiu los rais de fòc
Fissan sul fuèlh lor aluqueta.
Las simplas flors de la montanha
Que s'acrancan suls rancs dels trucs
Butan jol vent que las maganha,
Coma al entorn dels vièlhs masucs,
Mas las menudas de la sanha
Fan lo renom dels bèdres sucs.
Zefir Bòsc
Florisson plan tota l'annada:
De la Sant Blase a la Totsants
Ondran l'aurièira, amai l'arada,
Dels traucanèus als auriflams,
Segon lor sason peltirada.
Las simplas flors de nòstras pradas
Son totas fachas d'esplendor:
Al mièg de l’èrba, mirgalhadas,
Adoban tot de lor gentor.
E las que son lo mai trachadas
Se troba' aquí, per faire onor.
Las simplas flors de nòstre bòsc
Forman jols rams lor belugueta,
O se recapta' al pèd d'un ròc
D’ont ressorgís l’aiga fresqueta,
Quora en l'estiu los rais de fòc
Fissan sul fuèlh lor aluqueta.
Las simplas flors de la montanha
Que s'acrancan suls rancs dels trucs
Butan jol vent que las maganha,
Coma al entorn dels vièlhs masucs,
Mas las menudas de la sanha
Fan lo renom dels bèdres sucs.
Zefir Bòsc
2011-11-16
Per sa lenga e per sas costumas (n°111)
Per sa lenga e per sas costumas, cada pòble
A lo dever de se quilhar
E n'es qu'un bastard sens estelat de sang nòble
Lo que s’en daissa despolhar.
La libertat d'escriure e de parlar sa lenga
Se deu pas demandar jamai:
Se deu pas demandar, z'enfants, cau que se prenga,
Sens dire a degun: se vos plai!...
Arsèni Vermenosa
A lo dever de se quilhar
E n'es qu'un bastard sens estelat de sang nòble
Lo que s’en daissa despolhar.
La libertat d'escriure e de parlar sa lenga
Se deu pas demandar jamai:
Se deu pas demandar, z'enfants, cau que se prenga,
Sens dire a degun: se vos plai!...
Arsèni Vermenosa
2011-11-09
Montsegur (n°110)
Quand lo lenhièr orresc flambèt a Monsegur,
faguèt en tèrra d’òc tant espesa fumada
que la nòstra memòria encara es entrumada
e qu’avèm un sadolh de viure dins l’escur.
Sèt sègles son passats dempuèi un tal malur,
mas com s’èra d’aièr, Occitania aimada,
per besonh de claror avèm l’anma asimada,
e seriá temps de véser au cèl un pauc d’azur…
Davant lo ròc sacrat ont dormís Esclarmonda
sèm venguts esperar amb una fe prigonda
que seràn remendats los crimes istorics,
per que torne florir nòstra anciana alegria
e sián glorificats los aujòls eroïcs
cremats en aparant l’occitana patria.
Prospèr Estieu
faguèt en tèrra d’òc tant espesa fumada
que la nòstra memòria encara es entrumada
e qu’avèm un sadolh de viure dins l’escur.
Sèt sègles son passats dempuèi un tal malur,
mas com s’èra d’aièr, Occitania aimada,
per besonh de claror avèm l’anma asimada,
e seriá temps de véser au cèl un pauc d’azur…
Davant lo ròc sacrat ont dormís Esclarmonda
sèm venguts esperar amb una fe prigonda
que seràn remendats los crimes istorics,
per que torne florir nòstra anciana alegria
e sián glorificats los aujòls eroïcs
cremats en aparant l’occitana patria.
Prospèr Estieu
2011-11-02
Epistòla au medish (n°109)
Puish doncas que plasut vos a
ritmes en gascon compausar,
de mi vos n’èratz pas estat
en vaganau sollicitat
a préner la causa damnada
de nòsta lenga mespresada.
Damnada la podètz enténer
si degun non la vòu dehéner :
cadun la leisha e desempara,
tot lo món l’apèra barbara
e, qu’es causa mès planhedera,
nosauts-medish nos trufam d’era.
O praube liatge abusat,
digne d’èster despaïsat,
qui leishas per ingratitud
la lenga de ta noiritud
per, quan tot seré plan condat,
apréner un lengatge hardat,
e non hès conde de l’ajuda
au país naturau deguda.
Aquò b’es, a plan tot pensar,
son país mau recompensar
mès, de ma part, jo’vs asseguri
e religiosament vos juri
que jo’scriurèi damb veeméncia,
no’m cararèi, n’aurèi paciéncia
dequiá que siam tots acordats
e d’ua conspiracion bandats
per l’onor deu país sosténguer
e per sa dignitat manténguer.
Non pas d’espasas agusadas,
ni lanças de sang ahamadas :
òm sap pro que l’arnés lusent
nos es de natura plasent
e que’u sabèm plan maejar
qui nos ven tarabustejar ;
mès au lòc de lanças ponchudas,
armem-nos de plumas agudas
per ornar lo gascon lengatge,
per qu’òm presique d’atge en atge :
« La gent, tan bèra parladora,
com en armas es vencedora ! ».
Pèir de Garròs
ritmes en gascon compausar,
de mi vos n’èratz pas estat
en vaganau sollicitat
a préner la causa damnada
de nòsta lenga mespresada.
Damnada la podètz enténer
si degun non la vòu dehéner :
cadun la leisha e desempara,
tot lo món l’apèra barbara
e, qu’es causa mès planhedera,
nosauts-medish nos trufam d’era.
O praube liatge abusat,
digne d’èster despaïsat,
qui leishas per ingratitud
la lenga de ta noiritud
per, quan tot seré plan condat,
apréner un lengatge hardat,
e non hès conde de l’ajuda
au país naturau deguda.
Aquò b’es, a plan tot pensar,
son país mau recompensar
mès, de ma part, jo’vs asseguri
e religiosament vos juri
que jo’scriurèi damb veeméncia,
no’m cararèi, n’aurèi paciéncia
dequiá que siam tots acordats
e d’ua conspiracion bandats
per l’onor deu país sosténguer
e per sa dignitat manténguer.
Non pas d’espasas agusadas,
ni lanças de sang ahamadas :
òm sap pro que l’arnés lusent
nos es de natura plasent
e que’u sabèm plan maejar
qui nos ven tarabustejar ;
mès au lòc de lanças ponchudas,
armem-nos de plumas agudas
per ornar lo gascon lengatge,
per qu’òm presique d’atge en atge :
« La gent, tan bèra parladora,
com en armas es vencedora ! ».
Pèir de Garròs
2011-10-26
La comtessa (n°108)
I
Sabe, ieu, una comtessa
qu'es dau sang emperiau :
en beutat coma en autessa
crenh degun, ni luenh ni aut ;
e pasmens una tristessa
de sis uèlhs nebla l'ulhauç.
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
Ela aviá cent vilas fòrtas,
ela aviá vint pòrts de mar ;
l'olivièr davant sa pòrta
ombrejava, doç e clar ;
e tot fruch que tèrra pòrta
èra en flor dins son relarg.
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
Per l'araire e per l'eissada
ela aviá de plans de Dieu
e de còlas ennevassadas
per se refrescar, l'estiu ;
d'un grand flume l'arrosada,
d'un grand vent lo sofle viu.
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
Ela aviá per sa corona
blat, oliva e mai rasim ;
aviá de tauras feronas
e de chivaus sarrasins ;
e podiá, fièra barona
se passar de si vesins.
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
Tot lo jorn cançonejava,
au balcon, sa bèla imor ;
e cadun barbelejava
de n'ausir quauqua rumor,
car sa votz èra tan suava
que fasiá morir d'amor.
A ! se me sabián entèndre !
A ! se me volián seguir !
Li trobaires, se devina,
ie fasián grand companhiá ;
li fringaires a la plovina
l'esperavan, matinièrs ;
mai, coma èra perla fina,
carivenda se teniá.
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
Sempre portava una rauba
facha de rais de soleu ;
quau voliá coneisser l'auba,
vers la bèla corriá lèu ;
mai una ombra ara nos rauba
la figura e lo tablèu.
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
II
Car sa sòrre, sa sorrastra,
per eiretar de son ben,
l'a clavada dins li clastras,
dins li clastras d'un convent
qu'es barrat coma una mastra
d'un Avent a l'autre Avent.
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
Aquí joinas e mai carcanas
son vestidas egalament
d'un plechon de blanca lana
e d'un negre abilhament ;
aquí la mema campana
règla tot comunament.
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
Aquí, plus de cançonetas,
mai de lònga lo missau ;
plus de votz galòia e neta,
mai silènci universau :
ren que de catas-fanetas,
o de vièlhas a tres caissaus.
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
Blonda espiga de tosèla,
gara lo volame tòrt !
a la nòbla damisèla
cantan li vèspras de mòrt ;
ame aquò l'òm ie cisèla
sa cabeladura d’aur.
A ! se me sabián entèndre !
A ! se me volián seguir !
Òr la sòrre que l'embarra
senhoreja d'enterin ;
e d'enveja, la barbara,
i a ‘sclapat si tamborins,
e de si vergièrs s'empara
e ie vendémia si rims.
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
E la fai passar per mòrta,
sens poder ie maucorar
si fringaires - que per òrtas
ara van, despoderats...
E ie laissa en quauqua sòrta
que si bèus uèlhs per plorar.
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
III
Aqueli qu'an la memòria,
aqueli qu'an lo còr aut,
aqueli que dins sa bòria
senton gisclar lo mistrau,
aqueli qu'aman la glòria,
li valents, li majoraus,
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
En cridant : Arassa ! Arassa !
Zo ! li vièlhs e li jovents,
partiriam totis en raça
ame la bandièra au vent,
partiriam coma una aurassa
per crebar lo grand covent !
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
E demoliriam li clastras
onte plora jorn e nuèch,
onte jorn e nuèch s'encastra
la mongeta di bèus uèlhs...
Maudespièch de la sorrastra,
metriam tot en dètz-e-uèch !
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
Penjariam puei l'abadessa
i grasilhas d'alentorn,
e diriam a la comtessa :
« Repareisse, o resplendor !
Fòra, fòra la tristessa !
Viva, viva la baudor ! »
A ! se me sabián entendre !
A ! se me volián seguir !
Frederic Mistral
2011-10-19
Ò ! Coma son tristes eths camps (n°107)
I
Ò ! Coma son tristes eths camps :
ne mareis, n’arrises, ne cants…
E eras maisons, coma son tristas :
ne vièlh, ne mainat a eras vistas…
E eths camins coma son desèrts :
non s’i ve mes sonque lusèrps…
E quina mort per ’ras camièras :
ne brut d’esclòps, ne son d’esquèras…
E per darrèr quin i hè lèu…
Ò mon Dieu, gardatz-nse de flèu !
II
Ò ! siquenon, deishatz-nse aténher…
Que valerà lhèu mélher, ò Sénher !
Deishatz ! … e que era arraça d’òc
arcébia, enfin, eth darrèr cròc !
Qu’abaishe eth cap e que s’esténia !
E qu’arren mes non se’n enténia !
Pus qu’autant plan quand tot s’acreish,
s’arrosèga, era, e s’estareish…
Pus qu’autant pòc non sap manténguer
eth sué bon dret, ne hè’u se ténguer !
III
Qu’èm un sarròt deths de qui cantan
eth noste endret e de qui’u vantan :
Endret d’amor e de cèu clar,
de qui era istòria e pòt parlar
E l’ont eras anmas son cautas…
- Ailàs ! perqué non i son mes hautas ! –
E s’èm estats tant quauquarren,
quin se hè que non siam arren ?
e que vau qu’òm sia estat mèstre
quand òm se tròba a vailet èstre !...
IV
Endret matat qui s’en arrenja
sense aprestà-s tà ’ra arrevenja,
endret qui sense arreguitnar
s’ac dèisha a bèths drins tot panar :
eth nom, eth us, dentiò ’ra lenga…
No’a pas dret a qu’òm lo sostenga,
e non merita, un tau endret,
que prénia eth Cèu partit per eth !
Tà’u qui non sap balhar crenhença
non pòt valer nada planhença !
Filadèlfa de Gèrda
Ò ! Coma son tristes eths camps :
ne mareis, n’arrises, ne cants…
E eras maisons, coma son tristas :
ne vièlh, ne mainat a eras vistas…
E eths camins coma son desèrts :
non s’i ve mes sonque lusèrps…
E quina mort per ’ras camièras :
ne brut d’esclòps, ne son d’esquèras…
E per darrèr quin i hè lèu…
Ò mon Dieu, gardatz-nse de flèu !
II
Ò ! siquenon, deishatz-nse aténher…
Que valerà lhèu mélher, ò Sénher !
Deishatz ! … e que era arraça d’òc
arcébia, enfin, eth darrèr cròc !
Qu’abaishe eth cap e que s’esténia !
E qu’arren mes non se’n enténia !
Pus qu’autant plan quand tot s’acreish,
s’arrosèga, era, e s’estareish…
Pus qu’autant pòc non sap manténguer
eth sué bon dret, ne hè’u se ténguer !
III
Qu’èm un sarròt deths de qui cantan
eth noste endret e de qui’u vantan :
Endret d’amor e de cèu clar,
de qui era istòria e pòt parlar
E l’ont eras anmas son cautas…
- Ailàs ! perqué non i son mes hautas ! –
E s’èm estats tant quauquarren,
quin se hè que non siam arren ?
e que vau qu’òm sia estat mèstre
quand òm se tròba a vailet èstre !...
IV
Endret matat qui s’en arrenja
sense aprestà-s tà ’ra arrevenja,
endret qui sense arreguitnar
s’ac dèisha a bèths drins tot panar :
eth nom, eth us, dentiò ’ra lenga…
No’a pas dret a qu’òm lo sostenga,
e non merita, un tau endret,
que prénia eth Cèu partit per eth !
Tà’u qui non sap balhar crenhença
non pòt valer nada planhença !
Filadèlfa de Gèrda
2011-10-12
Sus questa terra (n°106)
Sus questa terra
Coma marchave dins la campanha, per los chamins entre los champs de blat e las boiges plenas d’ajòcs e de faugiera, me venguet quela idea : Que fau-ieu sus la terra ? — Dirai pas mielhs quand serai mort :
Que fasia-ieu sus terra ?
Sus questa terra, onte los prats senten melhor que las dròllas en flor, e las dròllas melhor que la rôsa novela, e la ròsa melhor, que se duebre a penas o que tombe permieg la chalor, e la ròsa melhor que lo vent de la terra.
Ço qu’ai vist, e ço qu’ai pogut auvir.
Lo merle en naut de la ramada, avant la plueia de prima, dins lo demieg-solelh qu’eschaquilha los uelhs, per-dejos la demieg-nivol, tal un borlhon de lana blancha o de lana bura...
Ço qu’ai auvit, e ço qu’ai vougut dire.
(E que ne saubria pas). Las ranes coma chantaria l’aiga de la comba, las fonts laschadas dins lo verd daus greissons e de la raponcha, coma una sola fuelha verda que chantaria per lo plaser de viure.
Ço qu’ai dich, e ço qu’ai vougut far...
E mon còrs tot sole coma una fuelha verda que voudria chantar, mon arma pus sola que tota fuelha verda, dins la flamba secha de l’estiu. Mon arma pus secha que ponch ’na fuelha verda, au lanç de l’ivern.
E çò qu’ai ’gut sus terra :
Un còrs de charn, mens de solelh que de ròchas, per sufrir, dins l’espessor dau sang e de la suor ; una arma per sufrir, de n’esser pas dins son pais, d’esser estrangiera.
E çò qu’ai ’gut d’enguera,
l’amor, l’amor d’aimar l’amor, mai que res sus la terra ; l’amor de qui m’aimava pas, Annilh d’enguera. Melhor, melhor que las melhors ròsas, que lo vent de la terra e melhor
que çò qu’ai ’gut d’enguera,
per mas mans gialadas la chalor de la brasa e l’ombra daus bòscs verds, l’abric daus bruaus e lo solelh de la darriera, e l’amistat de mos amics que ne demanden res, mas que los aime.
— E çò qu’ai ’gut d’amor, Annilh,
dija-zo me sens rire, Annilh ma font, ma perduda, mon aiga de prima, si quo valia de viure ? Si n’era per l’ombra daus bòscs, e la ròsa novela, e lo brut que fasian las ranes, lo solelh de la mòrta-sason e l’amistat de mos amics — e l’amistat daus chens, que ne demanden res...
Marcela Delpastre
Coma marchave dins la campanha, per los chamins entre los champs de blat e las boiges plenas d’ajòcs e de faugiera, me venguet quela idea : Que fau-ieu sus la terra ? — Dirai pas mielhs quand serai mort :
Que fasia-ieu sus terra ?
Sus questa terra, onte los prats senten melhor que las dròllas en flor, e las dròllas melhor que la rôsa novela, e la ròsa melhor, que se duebre a penas o que tombe permieg la chalor, e la ròsa melhor que lo vent de la terra.
Ço qu’ai vist, e ço qu’ai pogut auvir.
Lo merle en naut de la ramada, avant la plueia de prima, dins lo demieg-solelh qu’eschaquilha los uelhs, per-dejos la demieg-nivol, tal un borlhon de lana blancha o de lana bura...
Ço qu’ai auvit, e ço qu’ai vougut dire.
(E que ne saubria pas). Las ranes coma chantaria l’aiga de la comba, las fonts laschadas dins lo verd daus greissons e de la raponcha, coma una sola fuelha verda que chantaria per lo plaser de viure.
Ço qu’ai dich, e ço qu’ai vougut far...
E mon còrs tot sole coma una fuelha verda que voudria chantar, mon arma pus sola que tota fuelha verda, dins la flamba secha de l’estiu. Mon arma pus secha que ponch ’na fuelha verda, au lanç de l’ivern.
E çò qu’ai ’gut sus terra :
Un còrs de charn, mens de solelh que de ròchas, per sufrir, dins l’espessor dau sang e de la suor ; una arma per sufrir, de n’esser pas dins son pais, d’esser estrangiera.
E çò qu’ai ’gut d’enguera,
l’amor, l’amor d’aimar l’amor, mai que res sus la terra ; l’amor de qui m’aimava pas, Annilh d’enguera. Melhor, melhor que las melhors ròsas, que lo vent de la terra e melhor
que çò qu’ai ’gut d’enguera,
per mas mans gialadas la chalor de la brasa e l’ombra daus bòscs verds, l’abric daus bruaus e lo solelh de la darriera, e l’amistat de mos amics que ne demanden res, mas que los aime.
— E çò qu’ai ’gut d’amor, Annilh,
dija-zo me sens rire, Annilh ma font, ma perduda, mon aiga de prima, si quo valia de viure ? Si n’era per l’ombra daus bòscs, e la ròsa novela, e lo brut que fasian las ranes, lo solelh de la mòrta-sason e l’amistat de mos amics — e l’amistat daus chens, que ne demanden res...
Marcela Delpastre
2011-10-05
A la Marcha lemosina (n°105)
Marcha lemosina
ont la Cròsa, en colar, tintina
au pè de las tors en desrei
de Crosant la Meravilha,
ò terra d’elei,
sòr de la Combralha e, coma ela, filha
dau Lemosin rei,
terra que la traversa breça,
mòrts son los trobadors,
amadors
de la vicomtessa
d’Aubusson,
mòrta la senhoressa
dau chastel, mas un resson
de lor amorosa chançon
ditz, a lo que lo vòl entendre,
que son sovenir n’es pas mendre
au vielh domjon.
L’ama
dau prince Gem, enterna flama
d’estranh amor,
treva encara,
a Borguetnòu, sa tor
tan ben que la canda chara
de la Dama clara
a l’unicòrn aparador.
Terra de tòrnas
sens bòrnas
e sens parier,
Marcha lemosina, ses l’entrada,
de cel ondrada,
d’un país fadier.
Marcha lemosina,
sòlh dau Lemosin,
pòrta d’Aquitanha
qu’un doç solelh banha
de sos movents rais,
ribandada d’eune
emai
d’eglantier teune ;
pòrta daus esmais
nueitencs de la luna,
devant te desgruna
son refranh,
una fada daus plais.
Sòr de la Combralha e, como ela, filha
dau Lemosin rei,
coma en ela,
en te brilha
un còr d’estela e, permieg
tas flors
champestras,
s’ubron las estras
daus fadets chantadors.
Paul Loís Granier
ont la Cròsa, en colar, tintina
au pè de las tors en desrei
de Crosant la Meravilha,
ò terra d’elei,
sòr de la Combralha e, coma ela, filha
dau Lemosin rei,
terra que la traversa breça,
mòrts son los trobadors,
amadors
de la vicomtessa
d’Aubusson,
mòrta la senhoressa
dau chastel, mas un resson
de lor amorosa chançon
ditz, a lo que lo vòl entendre,
que son sovenir n’es pas mendre
au vielh domjon.
L’ama
dau prince Gem, enterna flama
d’estranh amor,
treva encara,
a Borguetnòu, sa tor
tan ben que la canda chara
de la Dama clara
a l’unicòrn aparador.
Terra de tòrnas
sens bòrnas
e sens parier,
Marcha lemosina, ses l’entrada,
de cel ondrada,
d’un país fadier.
Marcha lemosina,
sòlh dau Lemosin,
pòrta d’Aquitanha
qu’un doç solelh banha
de sos movents rais,
ribandada d’eune
emai
d’eglantier teune ;
pòrta daus esmais
nueitencs de la luna,
devant te desgruna
son refranh,
una fada daus plais.
Sòr de la Combralha e, como ela, filha
dau Lemosin rei,
coma en ela,
en te brilha
un còr d’estela e, permieg
tas flors
champestras,
s’ubron las estras
daus fadets chantadors.
Paul Loís Granier
2011-09-28
Entre Lèire e Mediterranèa (n°104)
Dins lo charivarin deis èrsas,
Votz aspras de la lenga embotida,
Sus l’arena doça dei montilhas,
Comencèri de caminar
Dintre lei vinhas e lo garolh1.
L’ocean. Coma viure au luenh de son encantacion ?
Tèrras ennebladas, que trevèri de còps,
Votz amarencas, lenga academurada,
Au fons dau còr me lo siáu ben gardat
L’amor de la plueja, rajòu beluguejant.
L’aiga. Coma viure au luenh de l’aiga e de la sau ?
Sus lo pendís de la garriga,
Votz trufarèlas que te denegan,
Lenga embarrada dau secrèt
Dins lei calhaus, leis argeiràs rasclaires,
Aprenguèri de pojar per totjorn.
Lo cèu. Coma viuriáu au luenh de la lutz ?
D’aquí d’ailà me fa virar lo vent,
Dins l’aiga que blanqueja
Nadarai, òc, vèrs la lenga
De mon amor que balha vida,
Sus lo rocàs de l’aiga blava,
Caminarai cap au soleu,
Dins d’olivetas grisavèrdas
Pojarai, pojarai encar.
Siáu d’Occitània. D’onte ? De la mar.
Amanda Biòt
Votz aspras de la lenga embotida,
Sus l’arena doça dei montilhas,
Comencèri de caminar
Dintre lei vinhas e lo garolh1.
L’ocean. Coma viure au luenh de son encantacion ?
Tèrras ennebladas, que trevèri de còps,
Votz amarencas, lenga academurada,
Au fons dau còr me lo siáu ben gardat
L’amor de la plueja, rajòu beluguejant.
L’aiga. Coma viure au luenh de l’aiga e de la sau ?
Sus lo pendís de la garriga,
Votz trufarèlas que te denegan,
Lenga embarrada dau secrèt
Dins lei calhaus, leis argeiràs rasclaires,
Aprenguèri de pojar per totjorn.
Lo cèu. Coma viuriáu au luenh de la lutz ?
D’aquí d’ailà me fa virar lo vent,
Dins l’aiga que blanqueja
Nadarai, òc, vèrs la lenga
De mon amor que balha vida,
Sus lo rocàs de l’aiga blava,
Caminarai cap au soleu,
Dins d’olivetas grisavèrdas
Pojarai, pojarai encar.
Siáu d’Occitània. D’onte ? De la mar.
Amanda Biòt
2011-09-21
Potons (n°103)
Pibol, fraire de l'aiga,
aiga, gaug del pibol,
escambiatz de potons jos tèrra e dins los aires
potons, a las rasics, de l'aiga josterrenca
potons secrèts e cauds dins la suaudor potenta
de la tèrra mairala ;
careça immateriala,
amont, dins la claror
dels folhacs enfrenits a l'aigueta soscaira,
potons d'ombra e de lutz
potons d'albor e de treslutz
e rajolants de cèl...
Los espèri, Pibol,
ieu, a ton ombra, aigueta.
Loïsa Paulinh
aiga, gaug del pibol,
escambiatz de potons jos tèrra e dins los aires
potons, a las rasics, de l'aiga josterrenca
potons secrèts e cauds dins la suaudor potenta
de la tèrra mairala ;
careça immateriala,
amont, dins la claror
dels folhacs enfrenits a l'aigueta soscaira,
potons d'ombra e de lutz
potons d'albor e de treslutz
e rajolants de cèl...
Los espèri, Pibol,
ieu, a ton ombra, aigueta.
Loïsa Paulinh
2011-09-14
Sonet (n°102)
Brasilh ma pèth e mon amna
torrada
ma he qu'es hòrta e n'èi pas 'res a créder
mon uelh que veid e ma vista qu'es hreda
l'ivèrn me crema e la prima m'es fada
segur qu'aleni e d'aura en singui nada
qu'èi còr corau e hasti qu'èi deu tede
aimar me tien e l'amor m'està tedi
pregar jo sui e mandar non m'agrada
que vui anar e que sèi tota senda
èi set de pluja e tot plàver m'es cénder
hami de chòca e tota carn m'es púder
lo ser s'estupa e estar digun m'arronda
l'auba que vad e que cerqui l'escónder
la nueit arraja e ta lutz es caduda
ma he qu'es hòrta e n'èi pas 'res a créder
mon uelh que veid e ma vista qu'es hreda
l'ivèrn me crema e la prima m'es fada
segur qu'aleni e d'aura en singui nada
qu'èi còr corau e hasti qu'èi deu tede
aimar me tien e l'amor m'està tedi
pregar jo sui e mandar non m'agrada
que vui anar e que sèi tota senda
èi set de pluja e tot plàver m'es cénder
hami de chòca e tota carn m'es púder
lo ser s'estupa e estar digun m'arronda
l'auba que vad e que cerqui l'escónder
la nueit arraja e ta lutz es caduda
Bernat Manciet
2011-09-06
Lu lops (n°101)
Un jorn ai autres parrier s’acaba
Mas lu lops bauban totjorn
Un jorn ai autres parrier s’acaba
Ma lu lops gardan li presons
Son sortits sensa ren dire
Per tracolar e semenar la paur
Son sortits sensa ren dire
Mascarats de vergonha d’espavent
Si son jetats dins lo còr de la vila
Sensa regarjar cu èra davant
An chaplat en cada caire
Set qu’avion de sang e de carn
Son totjorn per carriera per camps
Maufidatz-vos perque segur deman
Vi caleràn coma fòl sus l’esquina
Per vi laissar sensa sang en mitan
Venètz amics anèm faire la cocha
Li estofar coma garris bastards
Per fins que pas un solet s’escape
D’aquí que vengue lo jorn deman
Un jorn coma minga autre si leva
Dai planas ai bòscs bofa lo vent
Embriacs folandran de libertat
Lo jorn si leva si cau ajudar
Un jorn ai autres parrier s’acaba
Mas lu lops bauban totjorn.
Alan Pelhon
2011-08-31
Fau s'enanar (n°100)
Quand lo passeron dins sa gàbia,
Enchichinit pòu plus piutar ;
Quand l'a plus au fons de la fàbia
Pron d'òli per vónher lo tap ;
Quand la potilha ais uelhs s'empega,
Que siatz vièlh, maucorós, arnat,
Es temps de deversar la pega :
Fau s'enanar, fau s'enanar.
Quand l'entre dos de vostrei braias
Jauneja, sente l'escaufit ;
Quand lo pissorutgi s'estralha
Dins lei bas que n'en son cafits ;
Quand dau nas vos pende la gota
E que de tot fètz que renar,
Vengue lèu la fuelha de rota :
Fau s'enanar, fau s'enanar.
Quand podètz plus èstre dei fèstas,
Rire, beure sec ni velhar ;
Quand davant la taula vos rèsta
Qu'un machorau descavilhat ;
Quand lei chatonas vos fan liga
E qu'avètz ren a li tornar,
Es ora de fermar botiga :
Fau s'enanar, fau s'enanar.
Quand avètz plus la vista neta,
Quand per legir vòstre jornau
Vos fau l'ajuda dei lunetas,
Quand siatz blede, cepon d'ostau ;
Quand luenh dau restoble e de l'auga,
A viure au liech siatz condamnat,
Es temps d'anar fumar de maugas :
Fau s'enanar, fau s'enanar.
Quand sus lei tranchas de viandutgi
Podètz plus mòrdre a bèlei dents ;
Quand vos fau farçum e saussutgi,
Que lo rostit vos ditz plus ren ;
Quand v'aduen per plat de ribòta
Un pelau de ris safranat,
Es temps que vos graissan lei bòtas :
Fau s'enanar, fau s'enanar.
Quand avètz plus coma ai tombadas
Qu'un còr passit, estransinat,
Qu'una cervèla en marmelada,
Quand lo bòn sen a debanat,
Quand la camba en marchant tirassa,
Quand podètz plus vos botonar,
Quand siatz plus qu'un vièlh fais d'estraças :
Fau s'enanar, fau s'enanar.
Carles Onorat Gantelme
Enchichinit pòu plus piutar ;
Quand l'a plus au fons de la fàbia
Pron d'òli per vónher lo tap ;
Quand la potilha ais uelhs s'empega,
Que siatz vièlh, maucorós, arnat,
Es temps de deversar la pega :
Fau s'enanar, fau s'enanar.
Quand l'entre dos de vostrei braias
Jauneja, sente l'escaufit ;
Quand lo pissorutgi s'estralha
Dins lei bas que n'en son cafits ;
Quand dau nas vos pende la gota
E que de tot fètz que renar,
Vengue lèu la fuelha de rota :
Fau s'enanar, fau s'enanar.
Quand podètz plus èstre dei fèstas,
Rire, beure sec ni velhar ;
Quand davant la taula vos rèsta
Qu'un machorau descavilhat ;
Quand lei chatonas vos fan liga
E qu'avètz ren a li tornar,
Es ora de fermar botiga :
Fau s'enanar, fau s'enanar.
Quand avètz plus la vista neta,
Quand per legir vòstre jornau
Vos fau l'ajuda dei lunetas,
Quand siatz blede, cepon d'ostau ;
Quand luenh dau restoble e de l'auga,
A viure au liech siatz condamnat,
Es temps d'anar fumar de maugas :
Fau s'enanar, fau s'enanar.
Quand sus lei tranchas de viandutgi
Podètz plus mòrdre a bèlei dents ;
Quand vos fau farçum e saussutgi,
Que lo rostit vos ditz plus ren ;
Quand v'aduen per plat de ribòta
Un pelau de ris safranat,
Es temps que vos graissan lei bòtas :
Fau s'enanar, fau s'enanar.
Quand avètz plus coma ai tombadas
Qu'un còr passit, estransinat,
Qu'una cervèla en marmelada,
Quand lo bòn sen a debanat,
Quand la camba en marchant tirassa,
Quand podètz plus vos botonar,
Quand siatz plus qu'un vièlh fais d'estraças :
Fau s'enanar, fau s'enanar.
Carles Onorat Gantelme
2011-08-24
Retorn (n°99)
Lo ressòn a l'ostau
Dei mòts dins la cosina
fasiá una musica
que reven dins mei vèrs.
Quand lo fuòc rondinava,
Fasiá parier lo cat.
Ansin lo temps passava
Lei seradas d'ivèrn.
*
Me vaquí revengut
Cargat d'ans e de patz
Aquí monte ai viscut
Lo morvèu sos lo nas.
Lo relòtge plan plan
Fai mai sei vai e ven,
mai mon pichòt chin blanc
degun se n'en soven.
Guiu Matieu
Dei mòts dins la cosina
fasiá una musica
que reven dins mei vèrs.
Quand lo fuòc rondinava,
Fasiá parier lo cat.
Ansin lo temps passava
Lei seradas d'ivèrn.
*
Me vaquí revengut
Cargat d'ans e de patz
Aquí monte ai viscut
Lo morvèu sos lo nas.
Lo relòtge plan plan
Fai mai sei vai e ven,
mai mon pichòt chin blanc
degun se n'en soven.
Guiu Matieu
2011-08-17
Lo pelifant (n°98)
Sur un lausàs tot miralhant
D'Africa Negra,
Aquí segur que jamai degun
S'i banha-nega,
Un pelican vestit de blanc
Grèu e menebre,
Pausava fièr coma Artaban.
Comol de fèbre,
Fasiá de si, fasiá de la,
E ceterà que presicava,
Tant saberut e becarut
Coma un agave.
Passèt de vèspre, dins son espai
Tota faròta,
Una elefanta tot plen galanta
E coquinòta.
Lo pelican en la vesent e l'ausissent
Remiaudarèla,
Venguèt tant blanc qu'un tròç de nap
Sensa cervèla.
Tot tremolant e amorós
De la polida,
Faguèt sa cort, tombèt d'amor
Òi que borrida !…
Puei tant lèu dich e tant lèu fach
Se maridèron.
Çai au cèu-sin dins lo jambin
De sei doas armas,
Aguèron lèu l'enfant pron car
De son entrame.
Un pelifant tot gris e blanc
Nasquèt dau coble.
Pelí-fanton que bèu popon gras e redon
Plen d'agradança,
Retrach dau paire, bèu becarut e ben alut
Quina semblança.
L'elefanta gastèt pas res
Que li darèt a sa coada,
Un frònt dei bèus, de bòns onglons
E d'aurelhassas en balada,
E mai la trompa per trompetar,
Far de musica,
E l'escamandre de la mamà
En pèça unenca.
Enric Damofli
D'Africa Negra,
Aquí segur que jamai degun
S'i banha-nega,
Un pelican vestit de blanc
Grèu e menebre,
Pausava fièr coma Artaban.
Comol de fèbre,
Fasiá de si, fasiá de la,
E ceterà que presicava,
Tant saberut e becarut
Coma un agave.
Passèt de vèspre, dins son espai
Tota faròta,
Una elefanta tot plen galanta
E coquinòta.
Lo pelican en la vesent e l'ausissent
Remiaudarèla,
Venguèt tant blanc qu'un tròç de nap
Sensa cervèla.
Tot tremolant e amorós
De la polida,
Faguèt sa cort, tombèt d'amor
Òi que borrida !…
Puei tant lèu dich e tant lèu fach
Se maridèron.
Çai au cèu-sin dins lo jambin
De sei doas armas,
Aguèron lèu l'enfant pron car
De son entrame.
Un pelifant tot gris e blanc
Nasquèt dau coble.
Pelí-fanton que bèu popon gras e redon
Plen d'agradança,
Retrach dau paire, bèu becarut e ben alut
Quina semblança.
L'elefanta gastèt pas res
Que li darèt a sa coada,
Un frònt dei bèus, de bòns onglons
E d'aurelhassas en balada,
E mai la trompa per trompetar,
Far de musica,
E l'escamandre de la mamà
En pèça unenca.
Enric Damofli
2011-08-10
Musa I-K-A (n°97)
Barrutlaire de tot temps
Isabèl Kalada Armor
Èra sa musa de totjorn
Fasiá un brave moment
Que s'èra esvalida ailà.
Son nom viatjava encara
Sus los sèrres e la mar blava
Ges de marin l'aviá vista
Tant lèsta e freula I.K.A.
Mai totes podián l'ausir.
Per un vèspre blu d'abrieu
Cantava un polit refranh
Clinada sus son companh
I.K.A. laissèt son perfum estranh
De nonrés / pas qu'un brieu.
Delfina Aguilera
Isabèl Kalada Armor
Èra sa musa de totjorn
Fasiá un brave moment
Que s'èra esvalida ailà.
Son nom viatjava encara
Sus los sèrres e la mar blava
Ges de marin l'aviá vista
Tant lèsta e freula I.K.A.
Mai totes podián l'ausir.
Per un vèspre blu d'abrieu
Cantava un polit refranh
Clinada sus son companh
I.K.A. laissèt son perfum estranh
De nonrés / pas qu'un brieu.
Delfina Aguilera
2011-08-03
La raubeta d'Enriqueta (n°96)
Enriqueta plora, vòl una rauba polida per sortir al Club ;
Enriqueta vòl una raubeta polideta per far la pimpinèla ;
Enriqueta me demanda una rauba,
Vau trobar la mercanda, la mercanda me ditz :
« Te donarai una rauba, dona-me de lana » ;
Vau trobar lo moton, lo moton me ditz :
« Te donarai de lana, dona-me d'èrba » ;
Vau trobar lo prat, lo prat me ditz :
« Te donarai d'èrba, dona-me d'engrais » ;
Vau trobar lo païsan, lo païsan me ditz :
« Te donarai d'engrais, dona-me d'euròs » ;
Vau trobar lo banquièr, lo banquièr me ditz :
« As plan causit ! Soi la banca rica ; la pus rica ;
« Signa aquí e te donarai de moneda ! »
Que far mai !…
Lo banquièr m'enriquesís, enriquesissi lo païsan,
Lo païsan m'engraissa, engraissi lo prat,
Lo prat m'enèrba, enèrbi lo moton,
Lo moton m'enlana, enraubi Enriqueta.
Enriqueta s'enrauba de sa raubeta polideta e…
Sens me mercejar d'un mercé,
Sens m'agachar d'un agach,
Se'n va dançar tota la nuèch.
Camil Lorente
Enriqueta vòl una raubeta polideta per far la pimpinèla ;
Enriqueta me demanda una rauba,
Vau trobar la mercanda, la mercanda me ditz :
« Te donarai una rauba, dona-me de lana » ;
Vau trobar lo moton, lo moton me ditz :
« Te donarai de lana, dona-me d'èrba » ;
Vau trobar lo prat, lo prat me ditz :
« Te donarai d'èrba, dona-me d'engrais » ;
Vau trobar lo païsan, lo païsan me ditz :
« Te donarai d'engrais, dona-me d'euròs » ;
Vau trobar lo banquièr, lo banquièr me ditz :
« As plan causit ! Soi la banca rica ; la pus rica ;
« Signa aquí e te donarai de moneda ! »
Que far mai !…
Lo banquièr m'enriquesís, enriquesissi lo païsan,
Lo païsan m'engraissa, engraissi lo prat,
Lo prat m'enèrba, enèrbi lo moton,
Lo moton m'enlana, enraubi Enriqueta.
Enriqueta s'enrauba de sa raubeta polideta e…
Sens me mercejar d'un mercé,
Sens m'agachar d'un agach,
Se'n va dançar tota la nuèch.
Camil Lorente
2011-07-27
Plor d'ivèrn (n°95)
Pluèja
Enveja
D'un autre solelh
Delanhas
E banhas
Mos paures uèlhs
Nèu
Dins lo peu
Beluguetas de freg
Per lo manit
Tot estransit
Que jai defòra cada nuèch.
Aucèls
Maurèls
Dins la mar mascarada
Es de sègre
« L'aur negre »
Sus la còsta daurada…
Gelibre
Flor libre
Sus las veirièras d'obradors
Ara tampats :
Còrs esclapats
Caumaires los trabalhadors !
Fum
E baujum
Per la vilassa
Aire trebol
Degalh, embolh
L'espèr s'estraça.
Ilhauç
Enclaus
Entre nívols de guèrra
L'oncle Sam n'a besonh
Amai cridèsse non
Lo rèsta de la tèrra !
Pluèja
Enveja
D'un autre solelh
Delanhas
E banhas
Mos paures uèlhs…
Pluèja
Enveja
D'un autre solelh
Delanhas
E banhas
Mos paures uèlhs
Nèu
Dins lo peu
Beluguetas de freg
Per lo manit
Tot estransit
Que jai defòra cada nuèch.
Aucèls
Maurèls
Dins la mar mascarada
Es de sègre
« L'aur negre »
Sus la còsta daurada…
Gelibre
Flor libre
Sus las veirièras d'obradors
Ara tampats :
Còrs esclapats
Caumaires los trabalhadors !
Fum
E baujum
Per la vilassa
Aire trebol
Degalh, embolh
L'espèr s'estraça.
Ilhauç
Enclaus
Entre nívols de guèrra
L'oncle Sam n'a besonh
Amai cridèsse non
Lo rèsta de la tèrra !
Pluèja
Enveja
D'un autre solelh
Delanhas
E banhas
Mos paures uèlhs…
Elena Ferrari-Saran
Enveja
D'un autre solelh
Delanhas
E banhas
Mos paures uèlhs
Nèu
Dins lo peu
Beluguetas de freg
Per lo manit
Tot estransit
Que jai defòra cada nuèch.
Aucèls
Maurèls
Dins la mar mascarada
Es de sègre
« L'aur negre »
Sus la còsta daurada…
Gelibre
Flor libre
Sus las veirièras d'obradors
Ara tampats :
Còrs esclapats
Caumaires los trabalhadors !
Fum
E baujum
Per la vilassa
Aire trebol
Degalh, embolh
L'espèr s'estraça.
Ilhauç
Enclaus
Entre nívols de guèrra
L'oncle Sam n'a besonh
Amai cridèsse non
Lo rèsta de la tèrra !
Pluèja
Enveja
D'un autre solelh
Delanhas
E banhas
Mos paures uèlhs…
Pluèja
Enveja
D'un autre solelh
Delanhas
E banhas
Mos paures uèlhs
Nèu
Dins lo peu
Beluguetas de freg
Per lo manit
Tot estransit
Que jai defòra cada nuèch.
Aucèls
Maurèls
Dins la mar mascarada
Es de sègre
« L'aur negre »
Sus la còsta daurada…
Gelibre
Flor libre
Sus las veirièras d'obradors
Ara tampats :
Còrs esclapats
Caumaires los trabalhadors !
Fum
E baujum
Per la vilassa
Aire trebol
Degalh, embolh
L'espèr s'estraça.
Ilhauç
Enclaus
Entre nívols de guèrra
L'oncle Sam n'a besonh
Amai cridèsse non
Lo rèsta de la tèrra !
Pluèja
Enveja
D'un autre solelh
Delanhas
E banhas
Mos paures uèlhs…
Elena Ferrari-Saran
2011-07-20
27-6-1968 (n°94)
Magalona laguna
brèga de l'asuèlh
que clavas lo cèl
sul secrèt
de ma tèrra
te disi
lo batèc de la fanga
qu'escana la palun
sanha dins la garganta
Miraval salina dènt
que mossegas blancament
la nívol redondina
Miègterrana saliva
moventa escuma
que montas la sal
del ventre
de ma tèrra
te disi
la man cauda e pesuga
de l'estiu que se duèrp
un camin dins la sabla
dolorosa de ta carn
camin e plaga fonsa
rodal greu al tieu desir
Tu mon païs m'estrifas
la pèl, deçament,
amb l'agach sagnós
del solèlh
de ma tèrra
e lo planh
qu'una gaviòta aguda
buta al sòmi universal
que lèu piquèsse l'ora
libertat, ieu te disi
qu'auriás plan fach ma tèrra
te penjar a la joata
de ton vencèire.
Miquèla Stenta
brèga de l'asuèlh
que clavas lo cèl
sul secrèt
de ma tèrra
te disi
lo batèc de la fanga
qu'escana la palun
sanha dins la garganta
Miraval salina dènt
que mossegas blancament
la nívol redondina
Miègterrana saliva
moventa escuma
que montas la sal
del ventre
de ma tèrra
te disi
la man cauda e pesuga
de l'estiu que se duèrp
un camin dins la sabla
dolorosa de ta carn
camin e plaga fonsa
rodal greu al tieu desir
Tu mon païs m'estrifas
la pèl, deçament,
amb l'agach sagnós
del solèlh
de ma tèrra
e lo planh
qu'una gaviòta aguda
buta al sòmi universal
que lèu piquèsse l'ora
libertat, ieu te disi
qu'auriás plan fach ma tèrra
te penjar a la joata
de ton vencèire.
Miquèla Stenta
2011-07-13
Veni creator (n°93)
Los monges d'En Calcat an decretat la revolucion culturala.
Ara se'n van pas pus amb la clòsca pelada coma los gojats d'Occident
lo vestit negre l'an quitat e ara
se'n van nuds dins los vestits prosaïcs
del relativisme uman.
Mas ausissètz encara!
Aqueles òmes an fach vòt de necitge
an denonciat al nom de l'Esperit Sant
lo poder malefic de l'intelligéncia
qu'escranca l'esperit e mai lo còr e mai l'èime
an cremat las recercas de la sabiesa vièlha
an daissat lo monde prautir
son còr fèr e inatacable
Sentisson ara los fissons de las jòias mejanas de la dolor
Alavetz encara seràn sorgas
jòia mon cloquièr blanc entremièg lo fulhum.
Poirem pas pus dire sens rire que los jorns son longs en mai.
e mai se mon amor es de l'autra man de la tèrra
Mon vici caput de sòmi
Ma contestacion etèrna
Mon desir dempuèi d'ans de dobrir la Sorbona a la ràbia e al mespretz
Mon espèr de saber qual sòi entremièg tantes novèls sòmis
Tu mon anciá, tu ma paur sempre de tot pèrdre
mon amor de tantes biaisses d'èstre luònh
mon marin de Gibraltar
Ai pas mes cap de mos espèrs en luòc segur.
Marisa Ros
Ara se'n van pas pus amb la clòsca pelada coma los gojats d'Occident
lo vestit negre l'an quitat e ara
se'n van nuds dins los vestits prosaïcs
del relativisme uman.
Mas ausissètz encara!
Aqueles òmes an fach vòt de necitge
an denonciat al nom de l'Esperit Sant
lo poder malefic de l'intelligéncia
qu'escranca l'esperit e mai lo còr e mai l'èime
an cremat las recercas de la sabiesa vièlha
an daissat lo monde prautir
son còr fèr e inatacable
Sentisson ara los fissons de las jòias mejanas de la dolor
Alavetz encara seràn sorgas
jòia mon cloquièr blanc entremièg lo fulhum.
Poirem pas pus dire sens rire que los jorns son longs en mai.
e mai se mon amor es de l'autra man de la tèrra
Mon vici caput de sòmi
Ma contestacion etèrna
Mon desir dempuèi d'ans de dobrir la Sorbona a la ràbia e al mespretz
Mon espèr de saber qual sòi entremièg tantes novèls sòmis
Tu mon anciá, tu ma paur sempre de tot pèrdre
mon amor de tantes biaisses d'èstre luònh
mon marin de Gibraltar
Ai pas mes cap de mos espèrs en luòc segur.
Marisa Ros
2011-07-06
D'ont soi (n°92)
Ont es ton ostal
Soi de pertot ai pas d'ostal
Castelana enaurada
del cabanàs pairal
del castèl qu'un jorn…
de la rocada dins lo bòsc
de la terra de la man del sorire
diga-me d'ont siás
païs nòstre dos còps mieu
e tieu
sens un calhau a ieu a tu
diga-me d'ont siás
sabes Occitània
Occitània vesi pas.
Rosalina Roche
Soi de pertot ai pas d'ostal
Castelana enaurada
del cabanàs pairal
del castèl qu'un jorn…
de la rocada dins lo bòsc
de la terra de la man del sorire
diga-me d'ont siás
païs nòstre dos còps mieu
e tieu
sens un calhau a ieu a tu
diga-me d'ont siás
sabes Occitània
Occitània vesi pas.
Rosalina Roche
2011-06-29
Lo que voliá morir (n°91)
Per Joan Bodon
Davalava del carri
lo saquet dins la man
una camba puèi l'autra
l'astrada de quitran
marchava... la vila
e la carrièira escura
per demandar de vin
beure... quant de botelhas
la femna a la perfin
amb las cambas plan nautas
las potas de rasim
e las tèstas plan gròssas
e lo sèxe gorrin...
Te donarai de ròsas
de mon vergièr polit
la sentor de mon pitre
la rusca de mos dets
Dubrís-me mon amiga
s'es arrestat aquí...
La botelha acabada
de bruma dins los uèlhs
una filha velhava
una man dins son pel.
La Vèrge teis de bruma
per son enfant mitat nus
son ostal se destrantalha
son vestit se demesís
Dins l'arroïna de l'usina
los obrièrs son partits
degun l'a pas saludat
pas solament lo patron...
Una drolleta pelharda
que veniá gorrinejar
per i donar un poton
desquicèt tota sa farda.
— 11 —
Ambe ton sen dins la man
Ja me semblas nòstra Dona
La que sonavan del lach
e que los escolans d'aicí
avián cobèrta de descauma
Tanben ai paur quora venes
nusa e blanca per l'amor
que tornèssem pas trobar
los cordèls de tas cauçuras.
Joan Maria Petit,
Davalava del carri
lo saquet dins la man
una camba puèi l'autra
l'astrada de quitran
marchava... la vila
e la carrièira escura
per demandar de vin
beure... quant de botelhas
la femna a la perfin
amb las cambas plan nautas
las potas de rasim
e las tèstas plan gròssas
e lo sèxe gorrin...
Te donarai de ròsas
de mon vergièr polit
la sentor de mon pitre
la rusca de mos dets
Dubrís-me mon amiga
s'es arrestat aquí...
La botelha acabada
de bruma dins los uèlhs
una filha velhava
una man dins son pel.
La Vèrge teis de bruma
per son enfant mitat nus
son ostal se destrantalha
son vestit se demesís
Dins l'arroïna de l'usina
los obrièrs son partits
degun l'a pas saludat
pas solament lo patron...
Una drolleta pelharda
que veniá gorrinejar
per i donar un poton
desquicèt tota sa farda.
— 11 —
Ambe ton sen dins la man
Ja me semblas nòstra Dona
La que sonavan del lach
e que los escolans d'aicí
avián cobèrta de descauma
Tanben ai paur quora venes
nusa e blanca per l'amor
que tornèssem pas trobar
los cordèls de tas cauçuras.
Joan Maria Petit,
2011-06-22
Libertat egalitat fraternitat (n°90)
los mèstres d'aquelas liberalitats, pasmens!
los mèstres,
l'Istòria crema
... cremarà lors cortinas...
Mas lo fuòc de nòstre infèrn es de vergonha
E lo dieu, de palha
e de Societats Anonimas
E de fusilhs
C.R.S. = S.S.
Lo grand pecat d'ésser vincuts
Nosautres meteisses, los recompraires del Pecat.
Nòstras mans, fraires, seràn pas pus de mans d'esclaus.
Los mèstres!
l'istòria a de mans que quichan
l'ISTORIA.
Li bandieras di fuelhas, subre li ròcas
petan is arbres coma pèr una fèsta!
li cal ausir petar!
Dins lo bofe,
liuras e fernissèntas
petan li bandieras
li bandieras vivèntas
Arbres ancians,
Fuelhas novèlas...
E lo còr di femnas repepiairas
Coma un còr antic
li femnas en nègre
o en pelhas
sus li ròcas abandeiradas
li ròcas sota l'aura!...
An fòrça plorat
Mai son fegondas
Aicesta terra a besonh de tant de fius!
E tant de fius an besonh d'aicesta terra!
E la terra
La terra sauvatja
Sap ela qu'aquesta tramontana matiniera
Sus ela vèn
Coma un amaire?
Vènt
Fòrt
Vènt fòrt de tròp, pèr la fusta vermenada
l'ostau vièlh e poirit
Qu'èra un recaptador
l'ostau es desfatat, de matin.
Petatz, bandieras, sus l'aste di brancas!
Parlatz, femnas, drechas près de la mar!
Caduna es un corifèu!
Li quatre parets
de la vièlha pichòta seguretat
l'avèm deguda vèndre
a toti lis encants de la misèria!
Ara cau bèn replegar li margas!
Lis òmes, sosprés,
An sentit qu'aquela alenada
Era coma sa colèra.
Caliá perdre tot
Per aver lo coratge de
Voler
Tot ganhar
Li bandieras dis arbres grands, de matin,
Fernisson e fan de bruch coma per una fèsta.
Lo femelan a calat.
Lis òmes trencan lo rocàs nus
Per bastir
l'ostau
nòu.
Rotland Pecot
los mèstres,
l'Istòria crema
... cremarà lors cortinas...
Mas lo fuòc de nòstre infèrn es de vergonha
E lo dieu, de palha
e de Societats Anonimas
E de fusilhs
C.R.S. = S.S.
Lo grand pecat d'ésser vincuts
Nosautres meteisses, los recompraires del Pecat.
Nòstras mans, fraires, seràn pas pus de mans d'esclaus.
Los mèstres!
l'istòria a de mans que quichan
l'ISTORIA.
Li bandieras di fuelhas, subre li ròcas
petan is arbres coma pèr una fèsta!
li cal ausir petar!
Dins lo bofe,
liuras e fernissèntas
petan li bandieras
li bandieras vivèntas
Arbres ancians,
Fuelhas novèlas...
E lo còr di femnas repepiairas
Coma un còr antic
li femnas en nègre
o en pelhas
sus li ròcas abandeiradas
li ròcas sota l'aura!...
An fòrça plorat
Mai son fegondas
Aicesta terra a besonh de tant de fius!
E tant de fius an besonh d'aicesta terra!
E la terra
La terra sauvatja
Sap ela qu'aquesta tramontana matiniera
Sus ela vèn
Coma un amaire?
Vènt
Fòrt
Vènt fòrt de tròp, pèr la fusta vermenada
l'ostau vièlh e poirit
Qu'èra un recaptador
l'ostau es desfatat, de matin.
Petatz, bandieras, sus l'aste di brancas!
Parlatz, femnas, drechas près de la mar!
Caduna es un corifèu!
Li quatre parets
de la vièlha pichòta seguretat
l'avèm deguda vèndre
a toti lis encants de la misèria!
Ara cau bèn replegar li margas!
Lis òmes, sosprés,
An sentit qu'aquela alenada
Era coma sa colèra.
Caliá perdre tot
Per aver lo coratge de
Voler
Tot ganhar
Li bandieras dis arbres grands, de matin,
Fernisson e fan de bruch coma per una fèsta.
Lo femelan a calat.
Lis òmes trencan lo rocàs nus
Per bastir
l'ostau
nòu.
Rotland Pecot
2011-06-15
Art poetic (n°89)
Oc que cal èsser con
per faire de poëmas
de poëmas d'amor
per una femna sola
E ieu n'ai fachs
per çò que aimi...
l'umanitat
Benlèu que ieu tanben
Soi tan con coma los autres.
Joan Jacme Fraisse
per faire de poëmas
de poëmas d'amor
per una femna sola
E ieu n'ai fachs
per çò que aimi...
l'umanitat
Benlèu que ieu tanben
Soi tan con coma los autres.
Joan Jacme Fraisse
2011-06-08
Psicòsi (n°88)
Miserables
jo soi lo qui viu
dab son sèxe
en cada trauc en tèrra umida
que hèi
gausi en.honsà’u;
cada trauc en l’escorça;
de cada canha docila
en son cuu pro larg,
en lo de cada craba,
en lo deu cadavre fresc.
Mès serà lèu lo temps
on las hemnas deus sénhers
on las hemnas deus escrivans
pègas
botadas au hèit per sos espós
sobtament
en çò de men
trucaràn a la pòrta
e diràn
dròlle
prenètz-me com soi
e aqueth jorn
escotatz!
per tots los trucaires de tambor
deu món entièr
per las aulhas bramadoras
harèi anonciar a las gents
qu’an de tot temps avut set d’escandal
que son convidats a la taulejada
e mei, cau ben arríser:
invitarèi lo Jèsus
lo crist
mon vesin
alavetz en los sos braces
li botarèi ua guitarra
e, sacreviu, vulhi o non,
cantarà
e mei trepejarà
sus la taula
un tròç de rock'n roll
good gooly miss molly
mentres que lo món tan pleats
de bestiessa
trucaràn com falords en las
suas mans rojas
e mei… e mei…
Gilabèrt Suberròcas
jo soi lo qui viu
dab son sèxe
en cada trauc en tèrra umida
que hèi
gausi en.honsà’u;
cada trauc en l’escorça;
de cada canha docila
en son cuu pro larg,
en lo de cada craba,
en lo deu cadavre fresc.
Mès serà lèu lo temps
on las hemnas deus sénhers
on las hemnas deus escrivans
pègas
botadas au hèit per sos espós
sobtament
en çò de men
trucaràn a la pòrta
e diràn
dròlle
prenètz-me com soi
e aqueth jorn
escotatz!
per tots los trucaires de tambor
deu món entièr
per las aulhas bramadoras
harèi anonciar a las gents
qu’an de tot temps avut set d’escandal
que son convidats a la taulejada
e mei, cau ben arríser:
invitarèi lo Jèsus
lo crist
mon vesin
alavetz en los sos braces
li botarèi ua guitarra
e, sacreviu, vulhi o non,
cantarà
e mei trepejarà
sus la taula
un tròç de rock'n roll
good gooly miss molly
mentres que lo món tan pleats
de bestiessa
trucaràn com falords en las
suas mans rojas
e mei… e mei…
Gilabèrt Suberròcas
2011-06-01
Leis olivadas (n°87)
Per toi lei Sants,
L'oliva a la man.
Aquò l'a de sègles que se ditz :
Es mai lèu fach de va dire !
Que leis olivadas es pas ren !
E qu'au mitan de novembre
Sovent fa gaire caud !
Atapats coma en plen ivèrn,
'mbé lei gants e lei passa-montanhas,
Esperaviam un pauc de soleu
Per començar l'olivada.
Totei leis ans, fin de novembre,
Fau culhir en se gelant,
Quilhats au cavalet ;
E la canestèla sovent tomba dei mans.
Quand fasiá tròp frei dins lo vergier,
Fasiam un fuec de ramas
Per se caufar un pauc lei dets.
Mai lo mistrau dins la plana
Ven gisclar per totei lei traucs.
Miegjorn ! Avèm aduch la biaça ;
Manjam, sus lo bot dei dets,
Una saussissa, una anchòia,
Un pauc de pan 'mbé de pastís.
Avèm pas lo temps de taulejar;
Fau culhir avans que la nuech tombe:
Quand vos siatz logat a pretzfach,
Fau pas va prendre tròp a l'aise,
Fau culhir e fau culhir encara
Per faire una bòna jornada.
Lo soar s'acampam a l'ostau
Roges coma de grata-cuous;
Se caufam a la chaminèia,
Tiram de l'ola la part de sopa:
Lo bolhon caud reviscola,
Chaucham de pan per se calar;
Finissèm amb un talhon de buou…
Es l'ora de s'anar cochar,
Sensa tròp faire de discors;
Avèm la nuech per se pauvar,
Mai dau relòtge, pecaire !
Farem jamai lo torn !
Raols Feraud
L'oliva a la man.
Aquò l'a de sègles que se ditz :
Es mai lèu fach de va dire !
Que leis olivadas es pas ren !
E qu'au mitan de novembre
Sovent fa gaire caud !
Atapats coma en plen ivèrn,
'mbé lei gants e lei passa-montanhas,
Esperaviam un pauc de soleu
Per començar l'olivada.
Totei leis ans, fin de novembre,
Fau culhir en se gelant,
Quilhats au cavalet ;
E la canestèla sovent tomba dei mans.
Quand fasiá tròp frei dins lo vergier,
Fasiam un fuec de ramas
Per se caufar un pauc lei dets.
Mai lo mistrau dins la plana
Ven gisclar per totei lei traucs.
Miegjorn ! Avèm aduch la biaça ;
Manjam, sus lo bot dei dets,
Una saussissa, una anchòia,
Un pauc de pan 'mbé de pastís.
Avèm pas lo temps de taulejar;
Fau culhir avans que la nuech tombe:
Quand vos siatz logat a pretzfach,
Fau pas va prendre tròp a l'aise,
Fau culhir e fau culhir encara
Per faire una bòna jornada.
Lo soar s'acampam a l'ostau
Roges coma de grata-cuous;
Se caufam a la chaminèia,
Tiram de l'ola la part de sopa:
Lo bolhon caud reviscola,
Chaucham de pan per se calar;
Finissèm amb un talhon de buou…
Es l'ora de s'anar cochar,
Sensa tròp faire de discors;
Avèm la nuech per se pauvar,
Mai dau relòtge, pecaire !
Farem jamai lo torn !
Raols Feraud
2011-05-25
L'òme vièlh e lo vièlh castanhièr (n°86)
Amondaut sus lo sèrre i a un castanhieràs
Qu'a fòrça brancas secas mai pas gaire en fuèlhas
E son vièlh propriò l'autre jorn l'espinchava,
L'uèlh pentit, l'arma trista, doçament li parlava.
Vejaicí a pus près çò que disiá lo vièlh
Au varlet que levava sos braç crebats au cièl :
« Te siái ben redevable ! Pòde pas t'oblidar,
« Soven-te castanhièr, per ieu tot ce qu'as fach !
« Quand l'èrba èra tròp corta e la seja escaudada
« M'as sovent ajudat a escotir ma nisada.
« Que seguèsson bolhidas, rostidas, en bajanat
« Una bòla de castanhas m'a totjorn regalat !
« A ! Vai ! Avèm agut totes dos nòstras penas
« Fau per viure sus tèrra una ruda codena ;
« Ieu, ai fach las doas guèrras ai mancat i restar
« E tus, un oragan t'a mitat esclapat !
« Tanben siái pas ben fièr de ce que vau te faire !
« As un pauc de bòn bòsc mai t'en rèsta pas gaire ;
« Vene te demandar un ultime servici :
« La branca que te rèsta, fai-m'en lo sacrifici !
« Es la sola que vese que siá encara en saba
« Lo rèsta es bòn per coire una sopa de rabas !
« Manilhe encara un pauc varlòpa e mai cisèl
« E per tirar un trach me rèsta encara un uèlh.
« Balha-me-la ta branca, aquela qu'es valida
« Per juste envelopar çe qu'èra una vida ;
« E puèi, excusa-me, mai fau que t'o diga
« Es pas un lòng discors, crese pas que fatigue ;
« Ta rusca es esglausada mon frònt es ben ridat
« Per tus coma per ieu tròp de temps a passat ;
« Quand siam en plena fòrma, avèm viscut ensembles
« Ara, que sèm fotuts, que la mòrt nos rassemble
« Sabe ben que per ieu as fach tot çò que pòs
« Alòr, vièlh castanhièr.
« Baila-me quatre planchas per recaptar mos òs. »
Jòrgi Fontane
Qu'a fòrça brancas secas mai pas gaire en fuèlhas
E son vièlh propriò l'autre jorn l'espinchava,
L'uèlh pentit, l'arma trista, doçament li parlava.
Vejaicí a pus près çò que disiá lo vièlh
Au varlet que levava sos braç crebats au cièl :
« Te siái ben redevable ! Pòde pas t'oblidar,
« Soven-te castanhièr, per ieu tot ce qu'as fach !
« Quand l'èrba èra tròp corta e la seja escaudada
« M'as sovent ajudat a escotir ma nisada.
« Que seguèsson bolhidas, rostidas, en bajanat
« Una bòla de castanhas m'a totjorn regalat !
« A ! Vai ! Avèm agut totes dos nòstras penas
« Fau per viure sus tèrra una ruda codena ;
« Ieu, ai fach las doas guèrras ai mancat i restar
« E tus, un oragan t'a mitat esclapat !
« Tanben siái pas ben fièr de ce que vau te faire !
« As un pauc de bòn bòsc mai t'en rèsta pas gaire ;
« Vene te demandar un ultime servici :
« La branca que te rèsta, fai-m'en lo sacrifici !
« Es la sola que vese que siá encara en saba
« Lo rèsta es bòn per coire una sopa de rabas !
« Manilhe encara un pauc varlòpa e mai cisèl
« E per tirar un trach me rèsta encara un uèlh.
« Balha-me-la ta branca, aquela qu'es valida
« Per juste envelopar çe qu'èra una vida ;
« E puèi, excusa-me, mai fau que t'o diga
« Es pas un lòng discors, crese pas que fatigue ;
« Ta rusca es esglausada mon frònt es ben ridat
« Per tus coma per ieu tròp de temps a passat ;
« Quand siam en plena fòrma, avèm viscut ensembles
« Ara, que sèm fotuts, que la mòrt nos rassemble
« Sabe ben que per ieu as fach tot çò que pòs
« Alòr, vièlh castanhièr.
« Baila-me quatre planchas per recaptar mos òs. »
Jòrgi Fontane
2011-05-18
En de qué pensan (n°85)
En de qué pensan lei bèus vendemiaires
qu'acaban de faire
bronzir la còla
l'un pensa d'una, l'autra de degun
e lo calabrun
lei fa tirar a mòla
Òu bolegatz-vos
manca plus que vos
e l'aurem finida aquesta vinhòla.
Tot lo monde a fam e languís de la taula
mai lo patron eu pensa au Crèdit Agricòla !
« Se si chabís l'ectò a trenta euròs
« coma farai tantòs
« per remborsar lo crèdit,
« mi siáu estat dich
« que plus degun rigòla,
« mon agent s'es fach picar dessús
« per un autre au dessús
« qu'es cap de la còla,
« un grand mossur
« dau Crèdit Agricòla ! »
En de qué pensan lei bèus vendemiaires
que van chimar l'aire
sortent de taula ?
Aqueu qu'es bòn paire
pensa a sa pichona
qu'es encar tant pichona
e que rintra a l'escòla.
Aqueu qu'es maugrabin
a son lòng camin
a sei quatre sòus dedins sa caçòla.
Aqueu qu'es espanhòu a son Espanhòla.
Mai lo patron eu pensa au Crèdit Agricòla.
« Se si chabís l'ectò cinquanta euròs
« farai pron magòt
« per crompar la maquina
« n'en fan que van pron ben per nòstrei còlas,
« remborsant un tèrç de mai per an,
« emprunti sus quinze ans,
« farà un taus minima,
« mi prestaràn au Crèdit Agricòla ! »
De qué pantaian lei bèus vendemiaires
que se son anats jaire
'mbé sa viòla !
L'un dins son caire
dòrm coma una soca
ambé dins la boca
d'estranhei paraulas.
Aquest au championat
qu'es ja començat,
l'autre ais examens 'mbé la castanhòla.
L'un ai parpalhons,
l'autra ai parpalhòlas.
Mai lo patron eu pensa au Crèdit Agricòla !
« Sembla que la quantitat i es,
« mai de degrà pas ges,
« serà pas de grand beure,
« au pichon pretz mièlhs vau faire de nhòla,
« se volètz de bòn vin de país
« fau qu'i ague de país
« onte si n'en pòu viure.
« Lo vin norrís lo Crèdit Agricòla !… »
Jan Maria Carlotti
qu'acaban de faire
bronzir la còla
l'un pensa d'una, l'autra de degun
e lo calabrun
lei fa tirar a mòla
Òu bolegatz-vos
manca plus que vos
e l'aurem finida aquesta vinhòla.
Tot lo monde a fam e languís de la taula
mai lo patron eu pensa au Crèdit Agricòla !
« Se si chabís l'ectò a trenta euròs
« coma farai tantòs
« per remborsar lo crèdit,
« mi siáu estat dich
« que plus degun rigòla,
« mon agent s'es fach picar dessús
« per un autre au dessús
« qu'es cap de la còla,
« un grand mossur
« dau Crèdit Agricòla ! »
En de qué pensan lei bèus vendemiaires
que van chimar l'aire
sortent de taula ?
Aqueu qu'es bòn paire
pensa a sa pichona
qu'es encar tant pichona
e que rintra a l'escòla.
Aqueu qu'es maugrabin
a son lòng camin
a sei quatre sòus dedins sa caçòla.
Aqueu qu'es espanhòu a son Espanhòla.
Mai lo patron eu pensa au Crèdit Agricòla.
« Se si chabís l'ectò cinquanta euròs
« farai pron magòt
« per crompar la maquina
« n'en fan que van pron ben per nòstrei còlas,
« remborsant un tèrç de mai per an,
« emprunti sus quinze ans,
« farà un taus minima,
« mi prestaràn au Crèdit Agricòla ! »
De qué pantaian lei bèus vendemiaires
que se son anats jaire
'mbé sa viòla !
L'un dins son caire
dòrm coma una soca
ambé dins la boca
d'estranhei paraulas.
Aquest au championat
qu'es ja començat,
l'autre ais examens 'mbé la castanhòla.
L'un ai parpalhons,
l'autra ai parpalhòlas.
Mai lo patron eu pensa au Crèdit Agricòla !
« Sembla que la quantitat i es,
« mai de degrà pas ges,
« serà pas de grand beure,
« au pichon pretz mièlhs vau faire de nhòla,
« se volètz de bòn vin de país
« fau qu'i ague de país
« onte si n'en pòu viure.
« Lo vin norrís lo Crèdit Agricòla !… »
Jan Maria Carlotti
2011-05-11
Pantais de tèrra (n°84)
La tèrra es bèla !
Penchenada a l'africana,
carrats de blat, carrats de vinha,
au luenh, la comba de Vaumala.
Mira, que bèla tèrra !
La tèrra es bòna !
Dei perseguiers plantats per l'oncle,
mai d'un passaràn pas l'estiu,
mai plantarai de cereisiers.
Veiràs, la tèrra es bòna !
La tèrra es dura !
A pas plougut d'aquesta prima,
n'en es lo blat, seca la comba.
Rainard visitèt la polalha.
Sabes, la tèrra es dura !
La tèrra pega !
De meis aujòls, la tresusor
la banhèt mai qu'aquestei raissas
d'aquest automne enfangassat.
Pasmens s'engòrga !
Pantais de tèrra !
De mei mans fendilhadas
ai podat tot l'ivèrn
lei vinhas dau vesin.
Mai per l'estiu que ven,
Rossilhon es pas luenh :
Vendrai de bachiquèlas.
Puta de tèrra!
Regina Fournier
Penchenada a l'africana,
carrats de blat, carrats de vinha,
au luenh, la comba de Vaumala.
Mira, que bèla tèrra !
La tèrra es bòna !
Dei perseguiers plantats per l'oncle,
mai d'un passaràn pas l'estiu,
mai plantarai de cereisiers.
Veiràs, la tèrra es bòna !
La tèrra es dura !
A pas plougut d'aquesta prima,
n'en es lo blat, seca la comba.
Rainard visitèt la polalha.
Sabes, la tèrra es dura !
La tèrra pega !
De meis aujòls, la tresusor
la banhèt mai qu'aquestei raissas
d'aquest automne enfangassat.
Pasmens s'engòrga !
Pantais de tèrra !
De mei mans fendilhadas
ai podat tot l'ivèrn
lei vinhas dau vesin.
Mai per l'estiu que ven,
Rossilhon es pas luenh :
Vendrai de bachiquèlas.
Puta de tèrra!
Regina Fournier
2011-05-04
Lo vin de Colaveri (n°83)
Aqueu vin de Colaveri,
Lo bevèm pur, tant que siam.
Conois pas lo baptistèri !
Pasmens siam de bòns crestians.
Es lo vin que fa cantar,
E que dona la santat.
Zo ! Collèga ! Fai sautar
D'una botelha lo tap,
Bòrd que dona la santat,
Lo vin pur que fa cantar.
Aqueu vin canta e peteja ;
Es l'onor dau terrador.
Sa color vos dona enveja,
E n'en siatz jamai sadols.
Aqueu vin fa gaug de veire ;
E mai siegue dau novèu,
Sembla, en chimant, que dau veire
Rajan de rais de soleu.
Mai en fent virar la tèsta,
Es la jòia qu'a donat !
E lei filhas son lèu lèstas,
Après beure, a calinhar.
Quand avètz la gaunha palla,
Vò que podètz plus piutar,
Fau agantar la cigala ;
Ren de tau per ben cantar !
Es lo vin que fa cantar,
E que dona la santat.
Zo ! Collèga ! Fai sautar
D'una botelha lo tap,
Bòrd que dona la santat,
Lo vin pur que fa cantar.
Aguste Marin
Lo bevèm pur, tant que siam.
Conois pas lo baptistèri !
Pasmens siam de bòns crestians.
Es lo vin que fa cantar,
E que dona la santat.
Zo ! Collèga ! Fai sautar
D'una botelha lo tap,
Bòrd que dona la santat,
Lo vin pur que fa cantar.
Aqueu vin canta e peteja ;
Es l'onor dau terrador.
Sa color vos dona enveja,
E n'en siatz jamai sadols.
Aqueu vin fa gaug de veire ;
E mai siegue dau novèu,
Sembla, en chimant, que dau veire
Rajan de rais de soleu.
Mai en fent virar la tèsta,
Es la jòia qu'a donat !
E lei filhas son lèu lèstas,
Après beure, a calinhar.
Quand avètz la gaunha palla,
Vò que podètz plus piutar,
Fau agantar la cigala ;
Ren de tau per ben cantar !
Es lo vin que fa cantar,
E que dona la santat.
Zo ! Collèga ! Fai sautar
D'una botelha lo tap,
Bòrd que dona la santat,
Lo vin pur que fa cantar.
Aguste Marin
2011-04-27
Nèu d'Aubrac (n°82)
La fina estèla nevenca
a saquejat son mantèl
e la calm, aduèi, relenca
en esclafant lo branduèlh…
Benlèu genta, amai polida
es la poscada del gèl,
miralha clar l’espandida
quora s’esclaira lo cèl !
Mas l’ivèrn cambia, tarrible,
quand del Cantal ven lo buf
de l’eicirada e son tible
que tot arrasa sul tuf !
Jos aquel ventàs que burga
per deguns seriá pas bon,
tant mai se la prèissa furga
de sortir del siu canton !
Car la blanca escampilhada
ont la cisampa a bufat,
encongièira la calada
traita venguda pel fat !
E la mòrt claufís d’un saile
lo que s’es adventurat ;
alai luènh, lo plang d’un graile
sonarà pel esmarrat !
La nèu freja d’ivernada
aconsomís nòstre Aubrac,
bona es pas, la passejada
quand s’entrèva lo blanc Drac !
Zefir Bòsc
a saquejat son mantèl
e la calm, aduèi, relenca
en esclafant lo branduèlh…
Benlèu genta, amai polida
es la poscada del gèl,
miralha clar l’espandida
quora s’esclaira lo cèl !
Mas l’ivèrn cambia, tarrible,
quand del Cantal ven lo buf
de l’eicirada e son tible
que tot arrasa sul tuf !
Jos aquel ventàs que burga
per deguns seriá pas bon,
tant mai se la prèissa furga
de sortir del siu canton !
Car la blanca escampilhada
ont la cisampa a bufat,
encongièira la calada
traita venguda pel fat !
E la mòrt claufís d’un saile
lo que s’es adventurat ;
alai luènh, lo plang d’un graile
sonarà pel esmarrat !
La nèu freja d’ivernada
aconsomís nòstre Aubrac,
bona es pas, la passejada
quand s’entrèva lo blanc Drac !
Zefir Bòsc
2011-04-20
L'òrt d'amor (n°81)
Se podiás legir la paja dubèrta
Al còr d’un angèl
Diriás qu’un nenin es lo grand poèta
De l’amor fidèl
Se podiás sentir, a mon sen culida
Ma diusenca flor,
Diriás qu’una dròlla es ròsa polida
A ton òrt d’amor.`
Se podiás ausir, l’ama benesida
Mon cant tindarèl
Diriás qu’un drollet al nis de la vida
Es un gent aucèl.
Mas totjorn, mai plond, s’amaga soleta
La viventa flor,
Totjorn s’amudís sus nòstra boqueta
Lo bèl cant d’amor.
Totjorn nòstre còr se vòl lo grand mèstre
Del siune secrèt ;
Crida pas jamai, al vent del campèstre
Tot çò que faguèt.
Fasètz trelusir las vòstras estèlas
O mos paures uèlhs
Engruna mon còr, de cançons novèlas
De cants tindarèls.
Doças coma mèl, simpletas, polidas,
Lindas flors d’amor,
Flambejatz dins l’òrt ont sètz espelidas
En aquel bèl jorn.
O clar festenal, siás la solelhada
Que fa, las cançons,
Dins lo prat que nòl, prene la volada
Ambe los potons.
E dins ton ostal, ont l’amor convida
Uèi coma deman
Culís mos tresaurs, tu reina amarmida
Ma doça Maman.
Jòrdi Girard
Al còr d’un angèl
Diriás qu’un nenin es lo grand poèta
De l’amor fidèl
Se podiás sentir, a mon sen culida
Ma diusenca flor,
Diriás qu’una dròlla es ròsa polida
A ton òrt d’amor.`
Se podiás ausir, l’ama benesida
Mon cant tindarèl
Diriás qu’un drollet al nis de la vida
Es un gent aucèl.
Mas totjorn, mai plond, s’amaga soleta
La viventa flor,
Totjorn s’amudís sus nòstra boqueta
Lo bèl cant d’amor.
Totjorn nòstre còr se vòl lo grand mèstre
Del siune secrèt ;
Crida pas jamai, al vent del campèstre
Tot çò que faguèt.
Fasètz trelusir las vòstras estèlas
O mos paures uèlhs
Engruna mon còr, de cançons novèlas
De cants tindarèls.
Doças coma mèl, simpletas, polidas,
Lindas flors d’amor,
Flambejatz dins l’òrt ont sètz espelidas
En aquel bèl jorn.
O clar festenal, siás la solelhada
Que fa, las cançons,
Dins lo prat que nòl, prene la volada
Ambe los potons.
E dins ton ostal, ont l’amor convida
Uèi coma deman
Culís mos tresaurs, tu reina amarmida
Ma doça Maman.
Jòrdi Girard
2011-04-13
Nadal dels vièlhs (n°80)
I a pas que la nèu per nos far companha,
i a pas pus degun a l’ostal,
los enfants, per lo trabalh,
son partits, qu’es la maganha,
los mòrts e los vius quitan la campanha,
se traparàn sols per aquel Nadal !
Se coma autres còps, podià l’Emperaire,
per faire lo recensament,
publicar a totas gents
que cadun ane se faire
marcar al país que nasquèt son paire,
los vièlhs tendrián pas del contentament.
París seriá pas benlèu qu’un vilatge
se podián tornar al país
totes los que son partits,
postièrs, femnas de mainatge,
Maria e Josèp serián del viatge,
e benlèu Jèsus naisseriá aicí.
Qual sap se vendrem un jorn emperaires
e se poirem far, los amics,
que visquèssem al país
coma an viscut nòstres paires :
Per los que son mòrts, cal pas tròp se’n faire,
car parlan patés dins lo Paradís !
Joan Larzac
i a pas pus degun a l’ostal,
los enfants, per lo trabalh,
son partits, qu’es la maganha,
los mòrts e los vius quitan la campanha,
se traparàn sols per aquel Nadal !
Se coma autres còps, podià l’Emperaire,
per faire lo recensament,
publicar a totas gents
que cadun ane se faire
marcar al país que nasquèt son paire,
los vièlhs tendrián pas del contentament.
París seriá pas benlèu qu’un vilatge
se podián tornar al país
totes los que son partits,
postièrs, femnas de mainatge,
Maria e Josèp serián del viatge,
e benlèu Jèsus naisseriá aicí.
Qual sap se vendrem un jorn emperaires
e se poirem far, los amics,
que visquèssem al país
coma an viscut nòstres paires :
Per los que son mòrts, cal pas tròp se’n faire,
car parlan patés dins lo Paradís !
Joan Larzac
2011-04-06
Belugas d'ivèrn (n°79)
Belugas dins lo cèl d’ivèrn
Solelh que fa liucejar la nèu
Pins acatats d’un blanc mantèl
Piparog que cofla sas plomas
Per se grantir un pauc del freg
Grivas vengudas de la Luna
Per tastar grup del ginevrièr
Rainal que ravala sa coeta
Raton, mustèla, mirguetona
Tot un monde que s’acantona
Per quistar lo sieu despartin.
E ieu, que fau dins lo matin
Doçamenton, d’un cade a l’autre
Uèi non farai pas pastre.
Vau culir un polit aucèl
Que plan rostit amb un trenèl
Me farà pitança de rei.
Aital, per ieu, quand freg se vei
Per mon Causse ai la miá vida
Per ieu es ben la mai polida.
Loís Valés
Solelh que fa liucejar la nèu
Pins acatats d’un blanc mantèl
Piparog que cofla sas plomas
Per se grantir un pauc del freg
Grivas vengudas de la Luna
Per tastar grup del ginevrièr
Rainal que ravala sa coeta
Raton, mustèla, mirguetona
Tot un monde que s’acantona
Per quistar lo sieu despartin.
E ieu, que fau dins lo matin
Doçamenton, d’un cade a l’autre
Uèi non farai pas pastre.
Vau culir un polit aucèl
Que plan rostit amb un trenèl
Me farà pitança de rei.
Aital, per ieu, quand freg se vei
Per mon Causse ai la miá vida
Per ieu es ben la mai polida.
Loís Valés
2011-03-30
Gardaire d'oelhas e de musas (n°78)
Vermenosa a la caça arremòsa sos vèrs.
Ai corregut coma el per combas e travèrs ;
mas, dins l'afiscaclon de la jovença fada,
lèbres e perdigals dostan a ma pensada
lo leser de cercar de rimas. Mai que mai,
aquò's darrèr los biòus e la fedas que n'ai
culidas per nosar la garba que vos mandi,
mics...
Ai corregut coma el per combas e travèrs ;
mas, dins l'afiscaclon de la jovença fada,
lèbres e perdigals dostan a ma pensada
lo leser de cercar de rimas. Mai que mai,
aquò's darrèr los biòus e la fedas que n'ai
culidas per nosar la garba que vos mandi,
mics...
Lo bèl solel d'estiu rajòla ; alandi
lo cledon : acaumats, cap-baisses, los vacius
s'alargan ; lo can japa e galòpan de brins,
e las lors coctas an tot còp d'estrementidas
per fòrbandir lo vòl de moscas enguerrides.
Anam a la Devesa, a Nèjun, al Combèl ,
Forcat, a la Font-Longa ; e pertot lo tropèl,
dusca al Camp de Cadriu, pel quite Claup, se garda
sol... Entrement lo pastre acomença una ausarda
passejada al païs dels libres rèire-vièls
ont tènon pensaments e gauchs sempre novèls.
Per tot dire, lo lum de l'alba que capinha
tèrmes e retenals, pradas e rengs de vinha,
e s'i pausa nimai lo rire al morrisson,
o lo mirgalhadis dels solels-colcs d'auton
qu'òsca lo blau ridèu d'arbres sus las auturas,
menèron plan sovent mon èime en de pasturas
ont butan pas lors biòus Vergili o Teocrit.
Or, a'n bèl se galaminar, lo meune esprit
se'n tòrna de contun a l'òrt de poesia.
Amics, l'avèm amassa, amb quala cobesia !
seguit de cap a fons dins las escòlas !... Mas
una pariva trastejada apària pas
aquelas de l'estiu al pè d'una garrosta :
demandatz al cabrit se la gaissa que brosta
al campèstre val pas cent còps mai que la de
la grépia ?... Aquital donc teniai en mon poder,
dins tot lor audi natural e dusca al trufe
Omèra e son Caddèt, Villon, Ronsard, lo rufe
Shakespeare, capinhaire a moments coma un rai,
La Fontaine, Racine e Chenier... Tantes, rai !
que nomi pas amai m'encanten fòrça estrofas !...
Enfin Mistral, Perbòsc, dont las dichas son gòfas
de baudor, de solel e d'èime pairugal.
Al lum de la rason que ten lo Martegal
e la man dins la man d'un bèl poèta savi
qu'enregava pel flac boieròt, començavi
d'ensajar de tenir l'esteva... Mas envèrs
de rimar, cèrca-me de que dire : lo vèrs
que mòlla los pantais coma lor rauba flèunha,
trigòssa se vestis una pensada tèunha.
Lo jovent coneis res de la vida : pòt pas
ne sègre los draiòls d'un segur e bon pas ;
bordons espeliràn del cor a bèl abonde
quand l'òme aurà batut las estradas del monde...
Lo poèta es la maire ardorosa del cant :
lo pòrta dins son èime un briu ; ne viu davant
de lo mandar florir sus las pòtas umanas.
Tant-ben subre'l papier de bada, meu, t'afanas !...
Qual sab los còps, atal, mos vèrs an avalit
de colèra, davant lo colcant tròp polit
al cèl, mas trum darrèr ma ploma maladrecha !...
S'encara sabiai pas coma un vèrs s'aprofecha !
Paure garrèl davant los revolums del bal !
Tu, rimejar, quand pòdes veire que Mistral
al trelutz de la mar abeluga son dire,
agachar Vincenet e Mirèlha se rire,
te pèrdre al corredor escur ont se gandis
Nèrta qu'un pacte irètge i clava'l Paradis ?
Per prendre la volada, espèra d'aver d'alas !...
Ara ai franhat, amics, de las combas mairalas
e rimi de languina, ailàs ! qu'ai plus leser
d'espiar ont cantaràn perdics aqueste ser,
de cercar grel, formiga o ligosta per tèrra.
Jès ! res ven plus me trebolar coma un còp-éra !
Son tant luènh, mos vacius, amai aquel lapin
que repetinga, alisa al sèti un nasson prim,
s'estrementis d'una japada dins las brossas
e fuch, floqueton blanc, dins las palengras rossas !...
lo cledon : acaumats, cap-baisses, los vacius
s'alargan ; lo can japa e galòpan de brins,
e las lors coctas an tot còp d'estrementidas
per fòrbandir lo vòl de moscas enguerrides.
Anam a la Devesa, a Nèjun, al Combèl ,
Forcat, a la Font-Longa ; e pertot lo tropèl,
dusca al Camp de Cadriu, pel quite Claup, se garda
sol... Entrement lo pastre acomença una ausarda
passejada al païs dels libres rèire-vièls
ont tènon pensaments e gauchs sempre novèls.
Per tot dire, lo lum de l'alba que capinha
tèrmes e retenals, pradas e rengs de vinha,
e s'i pausa nimai lo rire al morrisson,
o lo mirgalhadis dels solels-colcs d'auton
qu'òsca lo blau ridèu d'arbres sus las auturas,
menèron plan sovent mon èime en de pasturas
ont butan pas lors biòus Vergili o Teocrit.
Or, a'n bèl se galaminar, lo meune esprit
se'n tòrna de contun a l'òrt de poesia.
Amics, l'avèm amassa, amb quala cobesia !
seguit de cap a fons dins las escòlas !... Mas
una pariva trastejada apària pas
aquelas de l'estiu al pè d'una garrosta :
demandatz al cabrit se la gaissa que brosta
al campèstre val pas cent còps mai que la de
la grépia ?... Aquital donc teniai en mon poder,
dins tot lor audi natural e dusca al trufe
Omèra e son Caddèt, Villon, Ronsard, lo rufe
Shakespeare, capinhaire a moments coma un rai,
La Fontaine, Racine e Chenier... Tantes, rai !
que nomi pas amai m'encanten fòrça estrofas !...
Enfin Mistral, Perbòsc, dont las dichas son gòfas
de baudor, de solel e d'èime pairugal.
Al lum de la rason que ten lo Martegal
e la man dins la man d'un bèl poèta savi
qu'enregava pel flac boieròt, començavi
d'ensajar de tenir l'esteva... Mas envèrs
de rimar, cèrca-me de que dire : lo vèrs
que mòlla los pantais coma lor rauba flèunha,
trigòssa se vestis una pensada tèunha.
Lo jovent coneis res de la vida : pòt pas
ne sègre los draiòls d'un segur e bon pas ;
bordons espeliràn del cor a bèl abonde
quand l'òme aurà batut las estradas del monde...
Lo poèta es la maire ardorosa del cant :
lo pòrta dins son èime un briu ; ne viu davant
de lo mandar florir sus las pòtas umanas.
Tant-ben subre'l papier de bada, meu, t'afanas !...
Qual sab los còps, atal, mos vèrs an avalit
de colèra, davant lo colcant tròp polit
al cèl, mas trum darrèr ma ploma maladrecha !...
S'encara sabiai pas coma un vèrs s'aprofecha !
Paure garrèl davant los revolums del bal !
Tu, rimejar, quand pòdes veire que Mistral
al trelutz de la mar abeluga son dire,
agachar Vincenet e Mirèlha se rire,
te pèrdre al corredor escur ont se gandis
Nèrta qu'un pacte irètge i clava'l Paradis ?
Per prendre la volada, espèra d'aver d'alas !...
Ara ai franhat, amics, de las combas mairalas
e rimi de languina, ailàs ! qu'ai plus leser
d'espiar ont cantaràn perdics aqueste ser,
de cercar grel, formiga o ligosta per tèrra.
Jès ! res ven plus me trebolar coma un còp-éra !
Son tant luènh, mos vacius, amai aquel lapin
que repetinga, alisa al sèti un nasson prim,
s'estrementis d'una japada dins las brossas
e fuch, floqueton blanc, dins las palengras rossas !...
Silvan Toulze
2011-03-23
Petaçon (n°77)
Darrièr lo mur desboselat
I aviá un palm de cèl abandonat
Un armàs
Un soc de pomièr
Una pèl de sèrp
E la marca dins l'èrba
D'un òme e d'una femna
Qu'aicí s'èran aimats
Lo temps d'una cançon.
Una crotz dins lo vent
Portava lo rovilh
De la dolor del monde
E la temptacion de l'espèr.
I aviá un palm de cèl abandonat
Un armàs
Un soc de pomièr
Una pèl de sèrp
E la marca dins l'èrba
D'un òme e d'una femna
Qu'aicí s'èran aimats
Lo temps d'una cançon.
Una crotz dins lo vent
Portava lo rovilh
De la dolor del monde
E la temptacion de l'espèr.
Joan Maria Petit
2011-03-16
Brujas rojas (n°76)
Un pauc de sang sus la bruja.
La Libertat n'a pas de drapeu,
la Libertat n'a pas de païs.
Las roinas de la chapela
Assus responden enguera
Daus ressons de la mitralha.
La Libertat n'a pas de drapeu,
la Libertat n'a pas de païs.
Pablò, Samuel e Peire
Gardaran los uelhs deiberts
Sus lo ciau sens lo veire.
La Libertat es un long esper,
La Libertat es un long raibe.
A d'autres ilhs an laissat
E lo raibe e l'esper
Devenir realitat.
A la nòstra Libertat,
Queu jorn ilhs an balhat
Un drapeu de bruja
Roja.
A la nòstra Libertat,
Queu jorn ilhs an balhat
Un bocin de païs
Lemosin.
Roland Berland
La Libertat n'a pas de drapeu,
la Libertat n'a pas de païs.
Las roinas de la chapela
Assus responden enguera
Daus ressons de la mitralha.
La Libertat n'a pas de drapeu,
la Libertat n'a pas de païs.
Pablò, Samuel e Peire
Gardaran los uelhs deiberts
Sus lo ciau sens lo veire.
La Libertat es un long esper,
La Libertat es un long raibe.
A d'autres ilhs an laissat
E lo raibe e l'esper
Devenir realitat.
A la nòstra Libertat,
Queu jorn ilhs an balhat
Un drapeu de bruja
Roja.
A la nòstra Libertat,
Queu jorn ilhs an balhat
Un bocin de païs
Lemosin.
Roland Berland
2011-03-09
Los mestiveurs (n°75)
Los mestiveurs bronzats copan le blat que chanta
sur lo peug tot cramat per le solalh d'estiu.
Le dalh es bian tenjut per una ponha ardenta
e las tijas tomban au long dau clhar matin.
Las femnas javelan, corbadas sus la terra
e los lieurs estrenhan las novelas gerbas.
Bientòst los meitadiers auran la mina fiera
davant las charretas crepitant d'espijas.
Qu'es la bona mestiva, apries la trista annada ;
quela jarba noada au cueur dau bon país
de la França janta, la fòrça revelhada
s'escond en tots los blats de quau solide estiu.
Marcel Rémy Petit
sur lo peug tot cramat per le solalh d'estiu.
Le dalh es bian tenjut per una ponha ardenta
e las tijas tomban au long dau clhar matin.
Las femnas javelan, corbadas sus la terra
e los lieurs estrenhan las novelas gerbas.
Bientòst los meitadiers auran la mina fiera
davant las charretas crepitant d'espijas.
Qu'es la bona mestiva, apries la trista annada ;
quela jarba noada au cueur dau bon país
de la França janta, la fòrça revelhada
s'escond en tots los blats de quau solide estiu.
Marcel Rémy Petit
2011-03-02
Planh (n°74)
La mòrt e la misèria, mestres d'aici-bas
par doman an 'pelat quau qu'i z-aime ;
z-an pres sa paubra charn
dins daus linçòus de freidura
la mòrt e la misèria...
Mes quau qu'i z-aime
de tant vedre batalhat
contra los vents e contra lo temps
m'a balhat la sabor dau coratge ;
par sa man sarrada dins la mia
a l'ora de sa quita pardeson
m'a tornat lo gost de viaure
quau qu'i z-aime...
Dins la chalor de sos dets marfies
e la bruslason de sos oelhs espaurujats
z-ai coneissut la flor d'amor,
'n estivada que pas v-un uviarn
ne poguessa deisseparar de mon chamin,
dins la chalor de sos dets...
Per tant que s'encharnessa la dolença
jamai 'la n'eissendrá nòstra memòria :
las oras fujidissas de la jòunessa
si-be-tot las oras lenas dau vielhum ;
los pas enchadeissats a la riba dau temps
jamai ne faran eissubliar
la fòrça doça de l'amor,
per tant que s'encharnessa la dolença...
Res n'es de cranhir dau silence,
nòstre temps a passat
que nos portet le dòu de l'eternitat
e nos guinhet a pas menuts
la vana colera de nòstres dires ;
res n'es de cranhir dau silence...
Un jorn partant
i tornarai trobar quau qu'i z-aime ;
sens lassiera, sens desesper
mon còrps descharnit
se despendrá dau ventre dau monde
e 'nirá bisar la lutz daus Diaus
ante lai tornarai trobar quau qu'i z-aime.
Maria Irina Auledre
par doman an 'pelat quau qu'i z-aime ;
z-an pres sa paubra charn
dins daus linçòus de freidura
la mòrt e la misèria...
Mes quau qu'i z-aime
de tant vedre batalhat
contra los vents e contra lo temps
m'a balhat la sabor dau coratge ;
par sa man sarrada dins la mia
a l'ora de sa quita pardeson
m'a tornat lo gost de viaure
quau qu'i z-aime...
Dins la chalor de sos dets marfies
e la bruslason de sos oelhs espaurujats
z-ai coneissut la flor d'amor,
'n estivada que pas v-un uviarn
ne poguessa deisseparar de mon chamin,
dins la chalor de sos dets...
Per tant que s'encharnessa la dolença
jamai 'la n'eissendrá nòstra memòria :
las oras fujidissas de la jòunessa
si-be-tot las oras lenas dau vielhum ;
los pas enchadeissats a la riba dau temps
jamai ne faran eissubliar
la fòrça doça de l'amor,
per tant que s'encharnessa la dolença...
Res n'es de cranhir dau silence,
nòstre temps a passat
que nos portet le dòu de l'eternitat
e nos guinhet a pas menuts
la vana colera de nòstres dires ;
res n'es de cranhir dau silence...
Un jorn partant
i tornarai trobar quau qu'i z-aime ;
sens lassiera, sens desesper
mon còrps descharnit
se despendrá dau ventre dau monde
e 'nirá bisar la lutz daus Diaus
ante lai tornarai trobar quau qu'i z-aime.
Maria Irina Auledre
2011-02-23
Revelacion (n°73)
En boirar las colors
En botjar un pauc d'aiga
En manhar la coa dau pinceu
De ma man tremolanta,
Parier un balai boifant
Una tela blancha coma lach,
Naissiguet sus ma fàcia
Un prumier signe nuòu:
Avia sens enguera saubre
Trobat dau mielhs la faiçon de surtir
De la tant pesanta obligacion
jornaliera,
Qu'era d'esser e de far totjorn plaser
Aus uelhs dau monde,
Ente era alaidonc barrada
Dempuei qu'avia vist lo jorn,
Sens pusser veire la mindre cleda,
Que podria me far pensar en me,
Ren mas en me.
Quela prumiera pintura
Boifava queu passat,
Aüra, seguia mon vrai chamin,
Lo que, era segura, me semblava,
Lo que auria desjà dempuei dau temps
Degut segre.
Benedicta Bonet
En botjar un pauc d'aiga
En manhar la coa dau pinceu
De ma man tremolanta,
Parier un balai boifant
Una tela blancha coma lach,
Naissiguet sus ma fàcia
Un prumier signe nuòu:
Avia sens enguera saubre
Trobat dau mielhs la faiçon de surtir
De la tant pesanta obligacion
jornaliera,
Qu'era d'esser e de far totjorn plaser
Aus uelhs dau monde,
Ente era alaidonc barrada
Dempuei qu'avia vist lo jorn,
Sens pusser veire la mindre cleda,
Que podria me far pensar en me,
Ren mas en me.
Quela prumiera pintura
Boifava queu passat,
Aüra, seguia mon vrai chamin,
Lo que, era segura, me semblava,
Lo que auria desjà dempuei dau temps
Degut segre.
Benedicta Bonet
2011-02-16
Tot se desròca (n°72)
L'estiu s'acaba tristament ;
Après quauques jorns solament
De calor, la pluèja es tornada
Tot es virat d'amont-d'aval
N'entendèm pus lo picoral
Cantar sul garric de la prada.
Autres còps nos disiá : "Plèu, plèu"
Quand las nivols al fons del cièu
Del soguelh cucavan l'esclaire
Amb'aquel meichant temps, a pret
Presque sigur un còp de fret
E s'es enromassat, pecaire !
Dins son trauc, demòra arrucat
Agara tot es derrocat
Un pauc pertot sus nòstra tèrra
L'i a plus de primas e d'estiùs
E las calhas al bòrd dels riùs
Son partidas, quanha misèra !
Auèi, a l'entorn dels masuts
Pastres e vachièrs cantan plus
Quand las grinçanas son floridas.
Plus d'esquillas e d'esquillons !
Sols de chavals e de motons
Sus nòstras montanhas polidas.
Mès, quand barran les atelièrs
Alèra un fum de vacancièrs
O, se volètz mièlhs, de toristas
Per venir se guiflar d'èr viù
En ribambèla, cada estiù
Montan se quilhar sus las crestas.
E tot aquel monde s'en va
Plan sovent, la cana a la man
L'un darrièr l'autre e l'amma uriosa
A la poncha del Puèit Marí
Que sembla tot endolorit.
De qué ne pensa Vermenosa ?
Joan Maria Gaston
Après quauques jorns solament
De calor, la pluèja es tornada
Tot es virat d'amont-d'aval
N'entendèm pus lo picoral
Cantar sul garric de la prada.
Autres còps nos disiá : "Plèu, plèu"
Quand las nivols al fons del cièu
Del soguelh cucavan l'esclaire
Amb'aquel meichant temps, a pret
Presque sigur un còp de fret
E s'es enromassat, pecaire !
Dins son trauc, demòra arrucat
Agara tot es derrocat
Un pauc pertot sus nòstra tèrra
L'i a plus de primas e d'estiùs
E las calhas al bòrd dels riùs
Son partidas, quanha misèra !
Auèi, a l'entorn dels masuts
Pastres e vachièrs cantan plus
Quand las grinçanas son floridas.
Plus d'esquillas e d'esquillons !
Sols de chavals e de motons
Sus nòstras montanhas polidas.
Mès, quand barran les atelièrs
Alèra un fum de vacancièrs
O, se volètz mièlhs, de toristas
Per venir se guiflar d'èr viù
En ribambèla, cada estiù
Montan se quilhar sus las crestas.
E tot aquel monde s'en va
Plan sovent, la cana a la man
L'un darrièr l'autre e l'amma uriosa
A la poncha del Puèit Marí
Que sembla tot endolorit.
De qué ne pensa Vermenosa ?
Joan Maria Gaston
2011-02-10
Nogalhar (n°71)
Boriaires e belets, cadun amb son martèl
So'n tren de nogalhar, coma fáun cada annada
Alèra que, de nèu, la tèrra es acatada
E qu'un vent negre, freg, estifla pel combèl.
Pels enfants, aquel jorn es una granda fèsta
L'òm les vei atemats, coma polas e gals,
A folhorgar les cròts, ne sortir les nogals
Qu'a ponhats, al ceston, getan d'una man lèsta.
A defaut de martèl dels òmes amb lo ponh
Tustan suls rascalons, escrassan las coquilhas
Qu'acaban d'enlevar las femnas e las filhas.
Quand áun plan trabalhat, aquel qu'a lo renom
De saber plan cantar, guifla l'oire, pecaire !
E canta, fa dançar, fauta de cabretaire.
Loïs Debrons
So'n tren de nogalhar, coma fáun cada annada
Alèra que, de nèu, la tèrra es acatada
E qu'un vent negre, freg, estifla pel combèl.
Pels enfants, aquel jorn es una granda fèsta
L'òm les vei atemats, coma polas e gals,
A folhorgar les cròts, ne sortir les nogals
Qu'a ponhats, al ceston, getan d'una man lèsta.
A defaut de martèl dels òmes amb lo ponh
Tustan suls rascalons, escrassan las coquilhas
Qu'acaban d'enlevar las femnas e las filhas.
Quand áun plan trabalhat, aquel qu'a lo renom
De saber plan cantar, guifla l'oire, pecaire !
E canta, fa dançar, fauta de cabretaire.
Loïs Debrons
2011-02-03
Ont morirai... (n°70)
Quand l'aucèl a crescut, cau que quite son niu,
Dessús una autra branca anarà far lo siu.
Partit coma l'aucèl ai portat ma volada
Dins un polit país que s'apèla Cheilada.
D'èstre tan plan tombat merceje lo Bon Dius,
Mai la femna atanben que m'a fach tant uriós.
Atí, dins qualque temps, prendrai la retirada
Al mièg de gentes prats, al pè de doás cascadas.
Per un pichon castèl ai cambiat mon ostau
Lo forcut Puèt Marin ten plaça del Cantau
D'un costat lo Limon, de l'autre la Foissanta.
Lo Sancí, los Monts Dòr, tot a fèt delai lònh...
Sabe pas, plan segur, se la Cèra es pus janta
Quò's atí qu'anarai dormir mon darrièr sòm.
Eugèni Pagés
Dessús una autra branca anarà far lo siu.
Partit coma l'aucèl ai portat ma volada
Dins un polit país que s'apèla Cheilada.
D'èstre tan plan tombat merceje lo Bon Dius,
Mai la femna atanben que m'a fach tant uriós.
Atí, dins qualque temps, prendrai la retirada
Al mièg de gentes prats, al pè de doás cascadas.
Per un pichon castèl ai cambiat mon ostau
Lo forcut Puèt Marin ten plaça del Cantau
D'un costat lo Limon, de l'autre la Foissanta.
Lo Sancí, los Monts Dòr, tot a fèt delai lònh...
Sabe pas, plan segur, se la Cèra es pus janta
Quò's atí qu'anarai dormir mon darrièr sòm.
Eugèni Pagés
2011-01-26
Lo jutge espeilat (n°69)
Escotatz bien, garçons e filhas
Un bravei còntei, per ma fei
Barratz lo quiol, durbètz leis doas aurelhas
Teinetz vòstra lenga e veiretz.
Un còp un rei qu'apeilavan Cambisa
Faguét espeilar, tot entièr
Un jutge qu'aviá la bestisa
Coma n'a tant, dei mau far son mestièr.
E de sa pèl bien preparada
Cambisa ne faguèt captar
La cadièra deil camarada
Quei lo deiviá remplaçar
Aquò n'i faguèt res ; Cambisa aviá bèl faire
Leis auriá toteis espeilats
Quei se serián pas corrijats.
E pertant aqueil rèi n'èra pas un chardaire
Enfin coma deison leis uns ;
Se leis Cambisa son tròp raleis
Leis maissants jutges son comuns...
Adonc se l'ancien temps n'es pus
N'es pas dei mèima deis abús
Quei per malur deimòran e sei corritjan gaire
E leis jutges d'aneit coma deil temps passat
N'abaston dei Cambisa e dei son escorjaire :
De jutjar dei travèrs aun deispuèi contunhat. (...)
Francés de Murat
Un bravei còntei, per ma fei
Barratz lo quiol, durbètz leis doas aurelhas
Teinetz vòstra lenga e veiretz.
Un còp un rei qu'apeilavan Cambisa
Faguét espeilar, tot entièr
Un jutge qu'aviá la bestisa
Coma n'a tant, dei mau far son mestièr.
E de sa pèl bien preparada
Cambisa ne faguèt captar
La cadièra deil camarada
Quei lo deiviá remplaçar
Aquò n'i faguèt res ; Cambisa aviá bèl faire
Leis auriá toteis espeilats
Quei se serián pas corrijats.
E pertant aqueil rèi n'èra pas un chardaire
Enfin coma deison leis uns ;
Se leis Cambisa son tròp raleis
Leis maissants jutges son comuns...
Adonc se l'ancien temps n'es pus
N'es pas dei mèima deis abús
Quei per malur deimòran e sei corritjan gaire
E leis jutges d'aneit coma deil temps passat
N'abaston dei Cambisa e dei son escorjaire :
De jutjar dei travèrs aun deispuèi contunhat. (...)
Francés de Murat
2011-01-19
La cadena dau còr (n°68)
T'ai cantat, ai cantat tos ivèrns aboriús
Mon país e tos prats acaptats de vacivas
E tas combas, e tas montanhas agradivas,
E tos tèrmes fuelhats, atintats sus dels rius.
Dels rius candes e clars, e frescòts e tan viús !
Ai cantat tos drelhièrs nauts e prims ont las grivas
Váun picorar, jos la nèu, las adrelhas tardivas ;
Ai cantat lo cièu blu de tos gentes estiús.
Aquò fach, me soi dich : De qué váu cantar g-ara ?
Mès, vals autres país, quand ai virat la cara,
Mos pès aviáun pres raiç dins lo sòu auvernhat.
Ai sentit que, sus ieu, pesava una cadena,
Ò mon país ! e que dins ta rufa codena,
Demorarai totjorn plantat com'un vernhat !
Arsèni Vermenosa
Mon país e tos prats acaptats de vacivas
E tas combas, e tas montanhas agradivas,
E tos tèrmes fuelhats, atintats sus dels rius.
Dels rius candes e clars, e frescòts e tan viús !
Ai cantat tos drelhièrs nauts e prims ont las grivas
Váun picorar, jos la nèu, las adrelhas tardivas ;
Ai cantat lo cièu blu de tos gentes estiús.
Aquò fach, me soi dich : De qué váu cantar g-ara ?
Mès, vals autres país, quand ai virat la cara,
Mos pès aviáun pres raiç dins lo sòu auvernhat.
Ai sentit que, sus ieu, pesava una cadena,
Ò mon país ! e que dins ta rufa codena,
Demorarai totjorn plantat com'un vernhat !
Arsèni Vermenosa
2011-01-12
Leïla dau Curdistan (n°67)
Ò Leila dau Kurdistan ieu te mande aquel cant
D’un cantaire occitan
L’amor l’ai somiat tant de nuòchs l’ai pregat tant de còps
Dempuèi que siòi pichòt
L’amor tant de còps desirat tant de jorns esperat esperat
L’amor meravilhós amor e impossible amor òc l’amor
L’amor l’ai cercat dins tos uòlhs l’ai cridat dins la nuòch
L’ai trobat dins ton còr
L’amor sus ta boca de mèl e sus l’aur de ta pèl de ta pèl
L’amor meravilhós amor e impossible amor òc l’amor
L’amor una cançon d’aucèl un cant doç e novèl
Que monta dins lo cèl
L’amor rotge coma la sang de ton ferotge amant ton amant
L’amor meravilhós amor e impossible amor òc l’amor
Patric
D’un cantaire occitan
L’amor l’ai somiat tant de nuòchs l’ai pregat tant de còps
Dempuèi que siòi pichòt
L’amor tant de còps desirat tant de jorns esperat esperat
L’amor meravilhós amor e impossible amor òc l’amor
L’amor l’ai cercat dins tos uòlhs l’ai cridat dins la nuòch
L’ai trobat dins ton còr
L’amor sus ta boca de mèl e sus l’aur de ta pèl de ta pèl
L’amor meravilhós amor e impossible amor òc l’amor
L’amor una cançon d’aucèl un cant doç e novèl
Que monta dins lo cèl
L’amor rotge coma la sang de ton ferotge amant ton amant
L’amor meravilhós amor e impossible amor òc l’amor
Patric
2011-01-05
Dèisha l’arròsa a l’arrosèr (n°66)
Dèisha l’arròsa a l’arrosèr,
Se la trencas, que’s va morir.
Que n’a maucòr, l’arrosinèr
Quan pica a mòrt quauque vielh pin.
T’arregaudirà la floreta
De son perhum, de sas colors,
Mes dèisha la sus la branqueta,
Entà que donc tuar las flors ?
Dèisha l’ausèth dens lo son nid,
Dens la gàbia ne’u clavis pas.
Dens l’aire, libre e esberit
Que harà lèu sos permèrs pas.
Veiràs quan desplegue las alas
De cap au so, compreneràs
Que n’ei pas hèit tà l’esclavatge,
Dèisha’u partir, ne’u clavis pas.
Dèisha lo paisan a la tèrra,
La vila qu’ei trop trista entà d’eth.
Quan s’i poderà ganhar hèra,
Que si sentirà a l’estret.
Non i a mei bèra catedrala
Que la lana dab sos grans pins.
Deu matin dinc a l’escurada,
Qu’i pòt pregar, saunejar drin.
Que ditz lo nom de tot çò qu’aima,
Lo bestiar, lo camp e lo cèu,
Tà d’eth tot aquò qu’a ua amna,
Dens lo son còr que hica mèu.
Qu’ei aquí qu’a aprés a víver,
E que la dit lo pinhadar :
« Que soi jo lo mei gran deus libes,
Que t’ensenhi la libertat ».
Se la trencas, que’s va morir.
Que n’a maucòr, l’arrosinèr
Quan pica a mòrt quauque vielh pin.
T’arregaudirà la floreta
De son perhum, de sas colors,
Mes dèisha la sus la branqueta,
Entà que donc tuar las flors ?
Dèisha l’ausèth dens lo son nid,
Dens la gàbia ne’u clavis pas.
Dens l’aire, libre e esberit
Que harà lèu sos permèrs pas.
Veiràs quan desplegue las alas
De cap au so, compreneràs
Que n’ei pas hèit tà l’esclavatge,
Dèisha’u partir, ne’u clavis pas.
Dèisha lo paisan a la tèrra,
La vila qu’ei trop trista entà d’eth.
Quan s’i poderà ganhar hèra,
Que si sentirà a l’estret.
Non i a mei bèra catedrala
Que la lana dab sos grans pins.
Deu matin dinc a l’escurada,
Qu’i pòt pregar, saunejar drin.
Que ditz lo nom de tot çò qu’aima,
Lo bestiar, lo camp e lo cèu,
Tà d’eth tot aquò qu’a ua amna,
Dens lo son còr que hica mèu.
Qu’ei aquí qu’a aprés a víver,
E que la dit lo pinhadar :
« Que soi jo lo mei gran deus libes,
Que t’ensenhi la libertat ».
Subscriure's a:
Missatges (Atom)