Lo jutge espeilat (n°69)

Escotatz bien, garçons e filhas
Un bravei còntei, per ma fei
Barratz lo quiol, durbètz leis doas aurelhas
Teinetz vòstra lenga e veiretz.
Un còp un rei qu'apeilavan Cambisa
Faguét espeilar, tot entièr
Un jutge qu'aviá la bestisa
Coma n'a tant, dei mau far son mestièr.
E de sa pèl bien preparada
Cambisa ne faguèt captar
La cadièra deil camarada
Quei lo deiviá remplaçar
Aquò n'i faguèt res ; Cambisa aviá bèl faire
Leis auriá toteis espeilats
Quei se serián pas corrijats.
E pertant aqueil rèi n'èra pas un chardaire
Enfin coma deison leis uns ;
Se leis Cambisa son tròp raleis
Leis maissants jutges son comuns...
Adonc se l'ancien temps n'es pus
N'es pas dei mèima deis abús
Quei per malur deimòran e sei corritjan gaire
E leis jutges d'aneit coma deil temps passat
N'abaston dei Cambisa e dei son escorjaire :
De jutjar dei travèrs aun deispuèi contunhat. (...)

Francés de Murat

La cadena dau còr (n°68)

T'ai cantat, ai cantat tos ivèrns aboriús
Mon país e tos prats acaptats de vacivas
E tas combas, e tas montanhas agradivas,
E tos tèrmes fuelhats, atintats sus dels rius.

Dels rius candes e clars, e frescòts e tan viús !
Ai cantat tos drelhièrs nauts e prims ont las grivas
Váun picorar, jos la nèu, las adrelhas tardivas ;
Ai cantat lo cièu blu de tos gentes estiús.

Aquò fach, me soi dich : De qué váu cantar g-ara ?
Mès, vals autres país, quand ai virat la cara,
Mos pès aviáun pres raiç dins lo sòu auvernhat.

Ai sentit que, sus ieu, pesava una cadena,
Ò mon país ! e que dins ta rufa codena,
Demorarai totjorn plantat com'un vernhat !

Arsèni Vermenosa

Leïla dau Curdistan (n°67)

Ò Leila dau Kurdistan ieu te mande aquel cant
D’un cantaire occitan

L’amor l’ai somiat tant de nuòchs l’ai pregat tant de còps
Dempuèi que siòi pichòt
L’amor tant de còps desirat tant de jorns esperat esperat
L’amor meravilhós amor e impossible amor òc l’amor

L’amor l’ai cercat dins tos uòlhs l’ai cridat dins la nuòch
L’ai trobat dins ton còr
L’amor sus ta boca de mèl e sus l’aur de ta pèl de ta pèl
L’amor meravilhós amor e impossible amor òc l’amor

L’amor una cançon d’aucèl un cant doç e novèl
Que monta dins lo cèl
L’amor rotge coma la sang de ton ferotge amant ton amant
L’amor meravilhós amor e impossible amor òc l’amor

Patric

Dèisha l’arròsa a l’arrosèr (n°66)

Dèisha l’arròsa a l’arrosèr,
Se la trencas, que’s va morir.
Que n’a maucòr, l’arrosinèr
Quan pica a mòrt quauque vielh pin.
T’arregaudirà la floreta
De son perhum, de sas colors,
Mes dèisha la sus la branqueta,
Entà que donc tuar las flors ?

Dèisha l’ausèth dens lo son nid,
Dens la gàbia ne’u clavis pas.
Dens l’aire, libre e esberit
Que harà lèu sos permèrs pas.
Veiràs quan desplegue las alas
De cap au so, compreneràs
Que n’ei pas hèit tà l’esclavatge,
Dèisha’u partir, ne’u clavis pas.

Dèisha lo paisan a la tèrra,
La vila qu’ei trop trista entà d’eth.
Quan s’i poderà ganhar hèra,
Que si sentirà a l’estret.
Non i a mei bèra catedrala
Que la lana dab sos grans pins.
Deu matin dinc a l’escurada,
Qu’i pòt pregar, saunejar drin.

Que ditz lo nom de tot çò qu’aima,
Lo bestiar, lo camp e lo cèu,
Tà d’eth tot aquò qu’a ua amna,
Dens lo son còr que hica mèu.
Qu’ei aquí qu’a aprés a víver,
E que la dit lo pinhadar :
« Que soi jo lo mei gran deus libes,
Que t’ensenhi la libertat ».