2009-12-03

Requisitòri (n°5)

Qu’avetz roeinat nostes vilatges,
vueitat las montanhas on
milèrs d’esquiras e de campanas
tringlavan au mei har.
Las lausèras, las peirèras valentas
que las avetz barradas.
Qu’avetz deishat partir aulhèrs
e lauradors, mestieraus de tot ordi,
qu’avetz l’aire de l’arribèra emposoat
e l’aiga deus arrius.
Qu’avetz desmaridat un pòple de sa lenga,
de son amna, deus sons cants, de sas danças.
Que v’etz trufat de Caddeton lo noste pair
e las dròllas d’Aussau son gojas deviengudas
en çò de borgés saginós e viciós.
Qu’avetz deishat pèrde’s los ordis
deus cerisèrs e deus pomèrs e deu hroment
e qu’avetz hicat au musèu raças de bestiar hòrtas e valentas
e vacas doças qui hasèn
beròis vetèths e lèit grassa, gramosa.
On ei la Basadesa e segur doman l’Aquitània!
Qu’avetz seleccionat a mort,
standardisat, rentabilisat, comercialisat
e hicat en preson bèstias hèitas tà pèisher
dens l’èrba hauta deus candaus.
Qu’avetz normalisat en Aspa, en Baretons,
los hromatges, praubòts,
en una pasta shens perhum.
Sordeis que tot, qu’avetz deishat a l’abandon
los cemitèris dens los vilatges morts
dont clavèn, ailàs, las escòlas
liuradas d’ara enlà au ventploi, a la gèira,
l’escòla on aprengom a cantar e a víver.
Qu’avetz plapat l’arrai de l’auba benadita,
emposoat lo limac
esmalit las abelhas
que los ajòus arrespectavan e cranhèn.
Desarrigat qu’avetz las pleishèras sagradas
on vriuletas e’s prosejavan
dab auserons aus dias clars de mai,
destornat las cassoras,
esfaçat los noms deus tojars,
on las vacas èran urosas
de brostar la brana chucosa
en espiant lo mèste dalhar
au balanç deu dragon dens la lutz de l’arrós.
Mei non vien l’ausèth blu sus la trista laurada
perucar los vermiòts o las longas talòssas
dispareishudas, dias a!
Lo campanèr qu’ei mort.
La campana s’ei arrestada e lo darrèr soaire
beth temps a que l’an recaptat.
E jo totun, drin hòu, que canti tà l’aigueta
qui chorra dab despieit au tutèt de la hont,
uei espudida, uei tradida,
era qui portava la hida
e qui’ns guariva de tot mau.
E tu tanben amic, que cantaràs entau cocut
tau gòlis e tà la parreta,
tà la codèina e l’irrongleta!
Mes, ailàs! mei ne tornaràn,
melèu, un matin, calandreta,
la celtica laudeta
qui dens l’azur e’s dèisha càder
briaga d’arrais dab los esprits deu cèu ligada.
Rogèr Lapassada