2009-11-19

Cerdana (n°3)

A J-P Cerdà

D’un naut poëma porgit au cèu coma Cerdanha
-aquesta man dubèrta encara de tendrum entre montanhas
E ges d’imatge prim qu’un miralhet de calhas
mai per l’òme lo cèu l’espiga annadiera la dralha -
d’un grand poëma me pren l’enveja sens ren que diga que Cerdanha
e ieu au rescòntre dau jorn.
Sol un fringolh de bronda escriu la melodia
sus la pròsa dei pas e s’acaba en Bon Dia.
D’abòrd qu’i siáu vengut Catalans siáu d’aicí
d’aicí naut mai vengut amb una lenga ben causida
per saludar vòstra aiga sei parpèlas de fuelhas
l’odor de vòstre fen Puigcerdà que s’asuelha
amb una lenga per me montar la votz d’a travèrs l’an d’a travèrs vida
a vòstre rite de comba pallevada e de gran e de jorn.
Aicí la libertat ten flaire de recòrda
amenaçada sempre de granissa ò de fuòc dins lei bòrdas.
Vint ans ençà que Puigcerdà cremava
un rèiregost d’encèndi entristesís la voluptat dei sabas
mai l’òme dins sa man pren l’espiga madura
redon e lord lo gran la libertat pesuga
dins lo pas que s’inventa un matin d’univrs.
O ma patria l’òme que Cerdanha aconselha.
Vène pas per me’n creire que vène per lo jorn.
Vène per descobrir lo fiu de sang perdut que nos dessenha una confinha
entre lei píbols sota lo fum amistós dei tropèus. Una linha
ideala que dau crim e dau remembre ne pren nom.
Coma vint ans ençà l’amor donèt a l’òme son aplomb
drech dins la ronda dei montanhas.
L’estròfa la fasiáu de mon pas que somiave
d’una grand retorica dau pols de mond e qu’alenave
tot maridant lo mètre exacte de pensada e l’armonia encorvada dei serras.
Aicí siam. La matinada non a perdut sa fauda de pastora. Son ferre
acid non a perdut la sageta animosa de l’aucelilha subre lei terras pensativas.
E Cerdanha pasmens tu verda e rossa la Cerdanha
non sabe plus de queta votz chaspar l’ample de tei montanhas.
Aqueste fiu de sang me cordura lei bocas.
Siam pas solets. Marcham coma quau crida quau s’embronca
a la dolor d’un pentiment a la tempèsta.
M’an fach perdre l’alen dau caminar pacan lo flaire dei garbieras
ma lenga de solèu ma lenga meissoniera
ò Cerdanha impossibla. E lo mond es un diari.
Tu ma patria l’òme despatriat dins tei patrias
sota Cerdanha menas ara un cortègi grand de poesia
sens imatges que lei dau sang gisclat e mesurat sus un camin d’istòria.
Sente una votz dins la mieuna que poja e la glòria
dins ma lenga florís d’un cant mièg comprés d’America
a pè cauquet entremitan la flor d’un lenhier viu
e la flor blava de l’électrocutat despachatiu.
Lo nom de França bombardat sus Argeria... Tant exactas
coma mon pas d’antan, ai ! mas delícias passejadas
s’estrifan de dolor e mòr l’eiretatge pasible.
Esperarem per alandar nòstre castèu subre Cerdanha
que venga un autre vent de per lei pòrts de la montanha
sus l’airòu de mon vers ventar lo blat lo jorn.
Aicí siam. La poësia nos vai nàisser. La poësia
es fòrça simpla. Entre l’òme e l’enemic de l’òme i a la confînha.
Devers França virat coma devers Espanha
trase una man d’estròfa. Sus l’espèra longanha
que la prenga quau vòuga eu serà mon amic.
Vers quichat sus lo silenci, escotarem lei crits.
Lei raubarem a la vergonha a la preson
per ne faire nòstre diari omenenc l’anatèma
de contra aquelei que nos designan lo poëma
en borrelant lei doas grandors de l’òme sèxe e rason.
Vaquí. En l’an cinquanta-nòu dau sègle
ieu poëta occitan signe. Sabe la doçor de blat dins la pauma e Cerdanha
ai la votz per cantar de montanha a montanha.
Marche. Dins un torrent de fuelhas e de cèu nade viu. Cride vida e
Bon Dia !

Robert Lafont